Wpływ mikotoksyn na funkcjonowanie układu immunologicznego oraz stan zdrowia świń

Mikotoksyny to wtórne produkty przemiany materii grzybów pleśniowych, toksyczne dla człowieka, roślin i zwierząt, produkowane przez różne gatunki grzybów, w tym Aspergillus, Penicillium i Fusarium, które mogą dostać się do żywności oraz paszy i zanieczyścić je w zasadzie na wszystkich etapach w łańcuchu żywieniowym. Przegląd najważniejszych mikotoksyn przedstawiono w tab. 1.

Tab. 1. Przegląd najważniejszych mikotoksyn występujących w produktach spożywczych [wg (2) w modyfikacji własnej]

Mikotoksyny można podzielić na endotoksyny, które są magazynowane wewnątrz grzybni, oraz na egzotoksyny, które szybko dyfundują z grzybni do otaczającego środowiska: powietrza, gleby, produktów spożywczych. Żywność, pasza czy inne produkty zakażone grzybami pleśniowymi nie zawsze zawierają mikotoksyny. Natomiast produkty, na których nie obserwuje się strzępek grzybów pleśniowych, mogą być zanieczyszczone mikotoksynami. Usunięcie grzybni z zakażonych produktów nie eliminuje z nich mikotoksyn, gdyż są one niewrażliwe na wiele procesów technologicznych (gotowanie, smażenie, pieczenie, destylacja, fermentacja), dlatego mogą przetrwać w produktach otrzymanych z zanieczyszczonych surowców. Podejmowane są różne strategie mające na celu ograniczenie możliwości wystąpienia mikotoksyn w żywności, natomiast cechy tych związków (stabilność) powodują, że trudno jest je wyeliminować lub skutecznie zdetoksyfikować, gdy już pojawią się w paszy. Problemem jest też równoległe występowanie w paszy różnych mikotoksyn, do eliminacji których należałoby zastosować różne techniki detoksykacji.

Badania wykazują, że obiecującym narzędziem w walce z mikotoksynami w paszy mogą być bakterie oraz dodatki do żywności, takie jak arginina i glutaminian, które redukują efekty toksyczne wywierane przez mikotoksyny na organizm świń. Pomimo dużego postępu w rolnictwie (sposób uprawy, zbioru i przechowywania plonów) wciąż nie można całkowicie wyeliminować ryzyka zanieczyszczenia plonów mikotoksynami i nale...