Tak mało, jak to tylko możliwe, tak dużo, jak to konieczne – racjonalne stosowanie antybiotyków

Epidemiologia oporności

Za każdym razem, kiedy zwierzę lub człowiek jest narażony na działanie antybiotyku w populacji bakterii kolonizujących ich organizmy, w pewnym stopniu pojawia się presja w kierunku selekcji szczepów opornych. Presja ta i selekcja szczepów opornych są w dużym stopniu zależne od: rodzaju antybiotyku, liczby leczonych osobników, dawki oraz czasu trwania terapii. Dlatego też ograniczanie stosowania antybiotyków do przypadków absolutnie koniecznych jest tak istotne. Drogi pojawiania się i narastania oporności na antybiotyki obserwowane w danej grupie zwierząt są w dużym stopniu związane ze stopniem narażenia (stosowania) na antybiotyki, ale mogą się także różnić w zależności od: wielkości populacji mikroorganizmów, obecności genów oporności w populacji przed stosowaniem antybiotyków, a także sprawności wybranej populacji mikroorganizmów w konkurencji z innymi mikroorganizmami obecnymi w środowisku, które nie były narażone na działanie antybiotyków.

Dotychczas zidentyfikowano wiele potencjalnych źródeł opornych mikroorganizmów, zarówno komensalicznych, jak i patogennych. Do najważniejszych należą: zwierzęta i ich odchody, żywność pochodzenia zwierzęcego (która może być zanieczyszczona opornymi mikroorganizmami także w procesie produkcji), zanieczyszczone owoce i warzywa, zanieczyszczona woda, ludzie. Udział poszczególnych źródeł, jak również droga transferu opornych mikroorganizmów (oporności) nie zostały dotychczas wystarczająco poznane i udowodnione. Należy jednak przyjąć, że o ile stosowanie antybiotyków u ludzi należy uznać za główne źródło oporności w populacji ludzkiej, o tyle bezpośredni kontakt ze zwierzętami oraz konsumpcja zanieczyszczonej żywności pochodzenia zwierzęcego są uznawane za główną drogę transferu oporności od zwierząt do ludzi. Ponadto w sytuacji, kiedy wiele uwagi poświęca się na transfer antybiotykoopornych bakterii od zwierząt do ludzi, należy mieć na uwadze, że populacja ludzi i zwierząt jest narażona na konta...