Stop mastitom! Gronkowce inne niż Staph. aureus (NAS) – rosnący problem czy niegroźni komensale?

Gronkowce są grupą bakterii najczęściej izolowanych z przypadków zapaleń wymienia u krów mlecznych na całym świecie. Najlepiej wszystkim znaną jest Staph. aureus – bardzo dobrze poznana, klasyfikowana jako jeden z patogenów głównych (ang. major pathogen) w etiologii zapaleń wymienia. Posiada liczne czynniki odpowiedzialne za zjadliwość, umożliwiające przeżywanie w komórkach gruczołu mlekowego oraz przenoszenie i zakażanie zdrowych zwierząt.

Przez wiele lat to właśnie na walce z tym patogenem była skupiona uwaga specjalistów. Wprowadzenie planu pięciopunktowego przyczyniło się do zmniejszenia roli gronkowca złocistego w patologii mastitis. Bakterie środowiskowe z biegiem lat zajmują niszę po wyeliminowanych patogenach zakaźnych. Obecnie to właśnie one stanowią wyzwanie dla rzeszy ludzi odpowiedzialnych za programy zarządzania i kontroli mastitis w stadach bydła mlecznego. Jest to wyzwanie tym trudniejsze, że wraz z rosnącą koncentracją i powiększaniem się ferm, rośnie presja bakterii środowiskowych. Doskonałym przykładem są gronkowce inne niż gronkowiec złocisty (NAS). Uważa się je za tzw. minor pathogens, ponieważ zwykle powodują jedynie podkliniczną lub łagodną formę zapaleń wymienia. Nie poświęca się im znaczącej uwagi z kilku powodów:

Dotyczą najczęściej jałówek tuż po porodzie.Jedynie w niewielkim stopniu wpływają na liczbę komórek somatycznych.W dużej mierze ulegają samowyleczeniu, od 16% do nawet 70%.Są wrażliwe na większość chemioterapeutyków, a stopień wyleczeń bakteriologicznych sięga 80-90% w przypadku gatunków niewytwarzających β-laktamazy.

W ostatniej dekadzie NAS stały się grupą patogenów najczęściej izolowanych z podklinicznych form zapalenia wymienia. W wyniku szeregu przeprowadzonych badań, głównie z użyciem nowoczesnych metod molekularnych, zrewidowano teorię o homogenności tej grupy drobnoustrojów. Do niedawna gronkowce klasyfikowano na podstawie cech fenotypowych. Rozwój metod biologii molekularnej w ciągu ostatnich dwóch dekad z...