Profilaktyka swoista – ważny element ochrony zdrowia świń

Cz. I. Układ odpornościowy, odpowiedź poszczepienna oraz omówienie wybranych szczepionek przeciwbakteryjnych

Organizm świni jest stale narażony na oddziaływanie różnych czynników zewnętrznych, w tym patogenów, których efektem może być uszkodzenie organizmu bądź choroba. Układem, który organizuje i kieruje obroną zwierzęcia, jest układ odpornościowy (immunologiczny). Jest to system, który potrafi za pomocą różnych mechanizmów zlokalizować, rozpoznać i w ogromnej większości przypadków zneutralizować czynniki negatywnie oddziałujące na organizm świni. Układ odpornościowy chroni więc organizm m.in. przed atakiem patogenów.

Mechanizmy regulujące funkcjonowanie układu immunologicznego są bardzo złożone i niezwykle wyspecjalizowane. W prezentowanym artykule zagadnienia dotyczące funkcjonowania tego układu zostaną przedstawione w sposób możliwie najbardziej uproszczony, pozwalający równocześnie na późniejsze zrozumienie zjawisk zachodzących w organizmie szczepionego zwierzęcia. Aby zrozumieć istotę działania szczepionek, konieczne jest poznanie podstawowych zjawisk immunologicznych zachodzących w żywym organizmie.

Mechanizmy odporności można podzielić na dwie grupy:

a) nieswoiste (wrodzone) – działają w każdym przypadku, także przy pierwszym kontakcie z patogenami,b) swoiste (nabyte) – indukowane pod wpływem konkretnego zakażenia i skierowane przeciwko określonym patogenom – działające w późniejszej fazie pierwszego zakażenia danym patogenem oraz natychmiast przy kolejnych kontaktach z tym samym drobnoustrojem.

Do rozwoju swoistej odporności poszczepiennej niezbędne jest współdziałanie mechanizmów reprezentujących obie wyżej wymienione grupy.

Odporność nieswoista

Odporność nieswoista stanowi pierwszą linię obrony. Nie jest skierowana przeciw konkretnemu zagrożeniu (bakteriom czy wirusom), dlatego też nazywana jest nieswoistą.

Ten typ odporności związany jest z szeregiem elementów obecnych w organizmie. Są to m.in. naturalne bariery ochronne (me...