Martwica kory mózgowej – stary ale nadal aktualny problem w intensywnym chowie bydła
fot. istock
Przedruk artykułu z Monografia: Noworodek a środowisko (część 14). Problemy metaboliczne krów wysokocielnych. Pod red. Stefaniak T., Rząsa A., Jawor P., Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2019. DOI: 10.30825/1.9.2019.
Martwica kory mózgowej (CCN), zwana także poliencefalomalacją (PEM), jest uważana za jedną z częściej występujących chorób centralnego układu nerwowego bydła i owiec. Wśród przeżuwaczy domowych najczęściej chorują młode zwierzęta, bydło w wieku 2-18 miesięcy i owce 3-5-miesięczne. Chorować mogą także zwierzęta starsze (nawet 8-letnie krowy), zarówno w okresie pastwiskowania, jak i chowu alkierzowego (Rachid i wsp., 2011; Lèvy, 2018; De Sant’ Ana i Barros, 2010). W Polsce obserwuje się przypadki martwicy kory mózgowej z typowymi objawami klinicznymi, jednak znacznie częściej występuje postać bezobjawowa (subkliniczna), której rozpoznanie jest możliwe tylko w warunkach laboratoryjnych i także powinno być brane pod uwagę w diagnostyce różnicowej innych chorób o podłożu nerwowym (Niemczuk i Bednarek, 1997; Niemczuk, 2002).
Historycznie, główną przyczyną występowania martwicy kory mózgowej jest niedobór witaminy B1 (tiaminy, aneuryny) w związku z powstawaniem produktów nieprawidłowej fermentacji u przeżuwaczy (tiaminaz). Z tego tytułu najczęściej spotykaną obecnie przyczyną żywieniową tej choroby, zwłaszcza w intensywnych systemach chowu bydła opasowego, jest jednostronne stosowanie wysokoenergetycznych koncentratów paszowych, prowadzące do wzrostu wytwarzania przede wszystkim specyficznej tiaminazy I (Blowey i Weaver, 2008), enzymu produkowanego przez określone gatunki Gram-dodatnich bakterii żwaczowych (Bacillus thiaminolyticus, Clostridium sporogenes), rzadziej tiaminazy II (Bacillus aneurinalyticus), intensywnie namnażających się w warunkach patologicznie niskiego odczynu pH treści żwacza i rozwoju laktoacidozy (kwasicy) tego narządu (acidosis ruminis). U intensywnie opasanych cieląt, podobnie jak u by...
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
zaloguj sięlub
zarejestruj sięMogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2814 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Praktyka w terenie – jak zabezpieczyć się na wypadek stanów zagrożenia życia lub zdrowia zwierzęcia
W trakcie praktyki świadczonej w terenie wskazane jest zabezpieczenie lekarza weterynarii na nieprzewidziane sytuacje, w tym związane z zagrożeniem życia i zdrowia zwierząt. Pomocne w tej kwestii będzie prowadzenie odpowiedniej dokumentacji, odbieranie zgód od właścicieli zwierząt na przeprowadzenie zabiegów, operacji czy innych czynności. W artykule przedstawiam, jakie inne zabezpieczenia stosować na wypadek stanów zagrożenia życia […]
Choroby racic jako ważna przyczyna brakowania krów w stadzie bydła mlecznego
Streszczenie Kulawizna i choroby racic stanowią poważny problem w hodowli bydła mlecznego. Choroby racic mogą być bezpośrednią lub pośrednią przyczyną eliminacji krów ze stada. Zaburzenia motoryczne wpływają na stan ogólny organizmu, powodując straty dla hodowcy z powodu spadku mleczności, obniżonej płodności czy występowania zaburzeń metabolicznych. Kompleksowa opieka, monitorowanie i szybkie diagnozowanie rodzaju choroby umożliwia zastosowanie […]
Czynniki wpływające na kolonizację mikrobiomu i dojrzałość układu pokarmowego prosiąt oraz jego prawidłowe funkcjonowanie
Streszczenie Odsadzanie to jeden z najtrudniejszych okresów w życiu prosiąt, który powoduje u nich ogromny stres i towarzyszy mu uszkodzenie morfologii oraz przepuszczalności jelit, a także wpływa na skład mikrobiomu. Ponadto po odsadzeniu następuje zmiana żywienia prosiąt. Różne rodzaje składników odżywczych, tj. włókno, węglowodany i białko, są fermentowane w jelicie przez różne mikroorganizmy. Zmiany w […]
Opieka stomatologiczna nad starszymi końmi
Streszczenie Stan jamy ustnej u koni geriatrycznych często stanowi ogromne wyzwanie dla lekarzy weterynarii. Problemy z zębami w tej grupie wiekowej często wiążą się z dużą bolesnością, dlatego najważniejszym zadaniem lekarzy weterynarii jest umiejętność rozpoznania i postępowania terapeutycznego. Abstract Oral cavity condition in geriatric horses frequently presents a great challenge for veterinarians. As dental issues […]
Praktyka w terenie – jak zabezpieczyć się na wypadek stanów zagrożenia życia lub zdrowia zwierzęcia
W trakcie praktyki świadczonej w terenie wskazane jest zabezpieczenie lekarza weterynarii na nieprzewidziane sytuacje, w tym związane z zagrożeniem życia i zdrowia zwierząt. Pomocne w tej kwestii będzie prowadzenie odpowiedniej dokumentacji, odbieranie zgód od właścicieli zwierząt na przeprowadzenie zabiegów, operacji czy innych czynności. W artykule przedstawiam, jakie inne zabezpieczenia stosować na wypadek stanów zagrożenia życia […]
Wiek ma ogromne znaczenie podczas stawiania diagnozy
Lek. wet. Justyna Domagała tytuł inżyniera zootechniki uzyskała w 2016 r., a tytuł lekarza weterynarii – w 2019 r. na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Po studiach swoją wiedzę poszerzała podczas stażu w Szpitalu dla Koni Equivet, w którym później uzyskała zatrudnienie. W latach 2021-2024 swoją pracę skupiała na internistycznym leczeniu koni oraz pogłębianiu wiedzy na […]
Echa 32. Kongresu Bujatrycznego w Cancun
Po raz kolejny odbył się Światowy Kongres Bujatryczny. Tym razem jego 32. edycja miała miejsce w tropikalnym Cancun w Meksyku. Ta cykliczna impreza miała swoją premierę w 1960 roku w Hanowerze i co 2 lata (z jedynym wyjątkiem podczas trwania pandemii COVID-19) gromadzi w jednym miejscu bujatrów z całego świata. Podczas tegorocznej edycji do miasta […]
Bądź na bieżąco z nowościami
z branży weterynaryjnej!
Już teraz zapisz się do bezpłatnego newslettera!
