Sarkoidoza – etiopatogeneza i postaci kliniczne choroby

Obraz kliniczny sarkoidów

Istnieje kilka różnych obrazów klinicznych klasyfikujących zmiany o charakterze sarkoidów. Różnicowanie oparte jest zarówno na podstawie wyglądu makroskopowego, jak i na podstawie wielkości, typu wzrostu, czasie rozrostu oraz budowy histologicznej i posiadania cech złośliwości. Dodatkowym elementem są charakterystyczne miejsca lokalizacji oraz towarzyszące zmiany kliniczne pochodzące z innych układów organizmu. Dokładne rozpoznanie formy zmiany dostarcza niezbędnych informacji umożliwiających przewidzenie dalszego przebiegu choroby oraz ma na celu ukierunkowanie na właściwy i najskuteczniejszy sposób leczenia.

Według obecnie obowiązującej klasyfikacji zaproponowanej przez prof. Dereka C. Knottenbelta (University of Liverpool) wyróżniamy sześć głównych typów zmian sarkoidowych, mianowicie formy: utajoną, brodawkowatą, guzowatą, fibroblastyczną, mieszaną oraz złośliwą. Niektóre z nich posiadają podtypy, jednak każdy z nich wyróżnia się charakterystycznym wyglądem (7, 11, 12).

Postać utajona, płaska

Postać utajona, płaska (ang. occult, flat) reprezentowana jest przez najłagodniejsze i najczęściej spotykane zmiany. Wyróżnia się powolnym wzrostem i często niezauważalnym przebiegiem. Występuje pod postacią okrągłych, ograniczonych zmian dotyczących skóry skąpo owłosionej wokół warg, oczu, w pachwinach, po wewnętrznej stronie ud oraz na szyi i karku. Początkowo miejsca tworzenia sarkoidu odznaczają się lekkim zgrubieniem naskórka, łuszczeniem się jego warstw powierzchownych, aż do wystąpienia hiperkeratozy.Kolejnym etapem jest pojawienie się obszaru wyłysienia oraz hiperpigmentacji. Zmianom tym towarzyszy powstanie typowych, wolno rosnących wykwitów w formie 2-5-milimetrowych guzków otoczonych strefą hiperkeratozy. Całość przybiera najczęściej postać szarej, regularnej, suchej i łuszczącej się zmiany. Formę tę należy odróżnić od często spotykanych otarć oraz związanych z nimi zgrubień skóry, oparzeń, miejsc nieporośniętych sierśc...