Endometrioza macicy klaczy – pytania dotyczące patogenezy

Endometrioza jest od dawna powszechnie znaną chorobą macicy klaczy. Przyżyciowe rozpoznanie tej choroby jest stosunkowo łatwe na podstawie wyników biopsji błony śluzowej macicy klaczy. Ta metoda jest znana od dziesięcioleci (6). Ostatecznie Kenney (5) opracował klasyfikację stopnia nasilenia zmian chorobowych w macicy wraz z prognozowaniem o zdolności klaczy do wydania potomstwa (tab. 1). Choroba ma charakter przewlekły i w miarę postępu w stopniu uszkodzenia macicy – klinicznie manifestuje się pojawieniem zaburzeń w rozrodzie klaczy. A jaka jest etiopatogeneza uszkodzenia struktury i funkcji komórek macicy? W zasadzie, w świetle patologii molekularnej komórek macicy nie została dotychczas sprecyzowana.

Tab. 1. Zależność między stopniem zmian wstecznych w endometrium a prawdopodobieństwem zaźrebienia wg Kenneya i Doiga

Brak dokładnie określonej przyczyny choroby oznacza równocześnie niemożność stosowania właściwej terapii, to znaczy leczenia przyczynowego, a nie objawowego. W współczesnej medycynie poznawanie patogenezy chorób, które jest zarazem związane z wyborem metod leczenia, jest oparte o wyniki badań określających charakter uszkodzenia komórek i tkanek na poziomie molekularnym. Stało się to możliwe dzięki ogromnemu postępowi w zakresie biochemii, a także opracowaniu specyficznych metod stosowanych w badaniach struktury molekularnej komórek i tkanek. Uzyskane wyniki badań biochemicznych zmienionych chorobowo komórek pozwalają na ewentualne określenie czynnika/-ów chorobotwórczych, jak i możliwości usunięcia dokładnie określonego charakteru patologicznej stymulacji wywieranej na wrażliwe komórki.

Jaki jest obecny stan wiedzy odnośnie patogenezy chorób macicy widziany w świetle patologii molekularnej komórek tego narządu? Od dawna wiadomo, że macica stanowi „narząd efektorowy funkcji jajników”. Dowodem na to stwierdzenie jest bez wątpienia cykl jajnikowy, w przebiegu którego pod wpływem zmiennej, cyklicznej stymulacji hormonalnej komórek macicy,...