Dlaczego latem jest więcej mastitis?

Czy latem krowy są bardziej podatne na mastitis?

Stres cieplny jest jednym z najlepiej poznanych stresorów wpływających negatywnie na parametry produkcyjne bydła mlecznego (7). Wynika to z kilku czynników: ograniczenia pobierania paszy, wzrostu poziomu podstawowego metabolizmu i zaburzenia katabolizmu białek (4). Skutkiem tego są: podwyższona ciepłota ciała, spadek parametrów reprodukcyjnych, ograniczenie produkcji mlecznej, zaburzenia przyrostów i wahania masy ciała oraz zwiększona podatność na choroby takie jak mastitis, metrisis, zatrzymanie błon płodowych czy choroby układu oddechowego. Stres cieplny nie wynika jednak tylko z temperatury. Istotnym elementem jest tutaj również wilgotność, ponieważ gdy jest ona wysoka, próg odporności na wysoką temperaturę spada i negatywne efekty możemy obserwować już przy temperaturze rzędu 24°C. Parametrem pozwalającym na obliczenie wpływu temperatury i wilgotności na zwierzęta jest THI (indeks temperatury i wilgotności, ang. temperature-humidity index) obliczany wg kilku wzorów (poniżej przykład) (8):

THI = Tdb + (0,36 x Tdp) + 41,2

Tdb – temperatura termometru suchegoTdp – temperatura punktu rosy

Z reguły przyjmuje się, że dolną granicą, od której pojawiają się pierwsze objawy stresu cieplnego, jest wartość THI na poziomie 72. Jest to jednak poziom w pewien sposób uśredniony, ponieważ w przypadku zwierząt wysokowydajnych podatność na stres jest znacznie wyższa. Anderson podaje, że w przypadku wzrostu wydajności dziennej z 35 kg do 45 kg próg wrażliwości na temperaturę spada o 5°C. Dlatego niektórzy autorzy przyjmują, że wartość THI dla zwierząt wysokoprodukcyjnych, od której rozpoczynają się pierwsze objawy stresu, wynosi 68 (średnia wartość dzienna) (3).

Nie dziwi zatem fakt, że najlepsze zwierzęta w stadzie najgorzej znoszą okres letni, co przyczynia się do powiększania strat. Warto pamiętać także o tym, że krowy również generują wiele ciepła. Zwierzę z poziomem wydajności 40 l produkuje około 1,7 kW n...