Wykorzystanie nanosrebra w leczeniu podklinicznego zapalenia wymienia u bydła spowodowanego przez Streptococcus uberis oraz Staphylococcus aureus

Mastitis jest najczęściej występującym problemem zdrowotnym zwierząt na fermach bydła mlecznego na świecie i jest głównym czynnikiem generującym straty w produkcji mlecznej. Standardowe leczenie opiera się na podaży leków przeciwzapalnych oraz antybiotyków, które często ze względów ekonomicznych podawane są bez przeprowadzenia badania mikrobiologicznego z antybiogramem. Powoduje to powstawanie szczepów bakterii opornych na działanie antybiotyków. W wyniku takiego działania leczenie zapaleń wymienia staje się coraz trudniejsze i zmusza naukowców oraz lekarzy praktyków do szukania nowych substancji, które można wykorzystać do leczenia zwierząt gospodarskich (2, 6).

Coraz częściej wykorzystywaną substancją z najnowszych środków biobójczych jest nanosrebro. Działanie bakteriobójcze tego pierwiastka znane jest już od XIX w., gdy sole i koloidy srebra były wykorzystywane w prewencji i leczeniu zakażeń wywołanych przez drobnoustroje (15, 16). Takie srebro w postaci jonowej jest podatne na tworzenie kompleksów precypitacyjnych, co obniża jego skuteczność. Wykorzystywane od niedawna srebro w formie nanocząsteczek jest niepodatne na tę formę inaktywacji, a ponadto jego właściwości bakteriobójcze mogą być wzmocnione przez użycie m.in. stabilizatorów (17).

Mechanizm działania

Działanie nanosrebra, w przeciwieństwie do antybiotyków, nie opiera się na jednym mechanizmie, co sprawia, że jest to substancja bardziej uniwersalna w zwalczaniu różnych gatunków bakterii (ryc. 1). Większość bakterii posiada ścianę komórkową zbudowaną z mureiny, która jest polisacharydem posiadającym mostki peptydowe. Bakterie Gram-dodatnie posiadają kilka warstw mureiny, zaś bakterie Gram-ujemne charakteryzują się pojedynczą warstwą mureinową otoczoną błoną zewnętrzną (18). Pierwszym z mechanizmów działania nanosrebra na komórkę bakteryjną jest wiązanie się jego cząsteczek ze ścianą komórkową. W wyniku tego powstają liczne perforacje w warstwie otaczającej komórkę, co doprowadza do jej śmie...