Biegunki cieląt - Vetkompleksowo – serwis dla lekarzy weterynarii

Biegunki cieląt

Biegunka neonatalna to złożona, wieloczynnikowa choroba noworodków cieląt. Zazwyczaj występuje pomiędzy 12. godziną po wycieleniu a 35. dniem życia i charakteryzuje się: dużą ilością wodnistego kału, postępującym odwodnieniem, rozwijającą się kwasicą metaboliczną, a w ciężkich przypadkach – śmiercią w ciągu kilku dni.

WWT_2_19_Lorenzo_Fraile_BIEGUNKI_CIELAT_cielak

Aby wystąpiła biegunka neonatalna, potrzeba kilku czynników sprzyjających rozwojowi choroby. Czynniki te to m.in.: rodzaj patogenu (wirus, bakteria lub pierwotniak), skuteczność odpojenia siarą – pasywny transfer odporności, warunki środowiskowe i sposób zarządzania cielętnikiem. Szczególnie duży wpływ na rozwój choroby mają:

  • Słaba higiena miejsc odchowu (zanieczyszczone kojce i budki).
  • Zbyt duże zagęszczenie zwierząt.
  • Słaba jakość siary.
  • Itp.

Biegunka neonatalna cieląt jest nadal ciężką i powszechnie występującą chorobą, która powoduje znaczne straty ekonomiczne wynikające z liczby dotkniętych tym syndromem cieląt oraz ich upadków. Straty są dotkliwe z kilku powodów: wysoka częstotliwość występowania (która może przekraczać 60% w przypadku ognisk choroby); cielęta wymagają intensywnej terapii, a opieka nad nimi wymaga dodatkowej pracy. Najważniejsze koszty są jednak związane z opóźnieniem wzrostu zwierząt dotkniętych chorobą, a w konsekwencji zmniejszeniem ich potencjału produkcyjnego w dorosłym życiu.

Objawy kliniczne

W przypadku cieląt karmionych mlekiem lub preparatem mlekozastępczym ważne są zarówno charakterystyka (kolor, zawartość) kału, jak i wiek cielęcia, u którego wystąpiła biegunka. Umożliwia to wstępne zróżnicowane typowych przyczyn.

Typowe przyczyny biegunki

biegunki cieląt
Ryc. 1. Kwasica żwacza w wyniku nadmiernego spożycia węglowodanów: wywołana przez wysokie stężenie skrobi w dawce; ryc. archiwum autora
WWT_2_19_Lorenzo_Fraile_BIEGUNKI_CIELAT_RYC_2
Ryc. 2. Clostridioza – spowodowana przez Clostridium perfringers; ryc. archiwum autora
WWT_2_19_Lorenzo_Fraile_BIEGUNKI_CIELAT_RYC_3
Ryc. 3. Kokcydioza – wywołana przez Eimeria spp.; ryc. archiwum autora
biegunki cieląt
Ryc. 4. Kryptosporydioza – spowodowana przez Cryptosporidium parvum; ryc. archiwum autora
WWT_2_19_Lorenzo_Fraile_BIEGUNKI_CIELAT_RYC_7
Ryc. 7. Salmonelloza – wywołana przez Salmonella spp.; ryc. archiwum autora
biegunki cieląt
Ryc. 8. Wrzód trawieńca; ryc. archiwum autora
biegunki cieląt
Ryc. 9. Rotawirus. Koronawirus; ryc. archiwum autora

Kolor biegunki

WWT_2_19_Lorenzo_Fraile_BIEGUNKI_CIELAT_RYC_5
Ryc. 5. Żółta biegunka; ryc. archiwum autora
biegunki cieląt
Ryc. 6. Biała biegunka; ryc. archiwum autora
biegunki cieląt
Ryc. 10. Brązowa biegunka; ryc. archiwum autora
biegunki cieląt
Ryc. 11. Biegunka śluzowa;’ ryc. archiwum autora

Algorytm diagnostyczny biegunek neonatalnych cieląt

biegunki cieląt

Wraz z tymi danymi wiedza, czy wystąpienie biegunki to pojedyncze przypadki występujące w nieregularnych odstępach czasu [S], czy też nagły wzrost zachorowalności (ognisko choroby) [O], dostarcza nam użytecznych informacji diagnostycznych.

Ponadto, szczególnie ze względu na rokowanie, konieczne jest różnicowanie między biegunką krwotoczną (+) i niekrwotoczną (−).

Przykład

Jeżeli 20-dniowe cielę ma silną brązową biegunkę, a problem dotyczy kilku zwierząt w tym samym czasie (ognisko choroby), najbardziej prawdopodobną diagnozą jest salmonelloza.

Weterynaria w Terenie

Poznaj nasze serwisy