Dietoterapia w chorobach zapalnych przewodu pokarmowego psów na przykładzie IBD

Udowodniono, że do głównych czynników, które mają udział w patogenezie chorób, należą czynniki genetyczne, immunologiczne i środowiskowe. Niejasna etiologia oraz złożone mechanizmy rozwoju stanu zapalnego powodują, że prowadzenie badań stanowi wyzwanie zarówno kliniczne, jak i terapeutyczne. Wyniki badań potwierdzają jednak, że wybrane składniki odżywcze oraz substancje biologicznie czynne wywierają istotny wpływ na modulowanie procesu zapalnego będącego skutkiem aktywacji szeregu komórek układu odpornościowego związanego z błonami śluzowymi przewodu pokarmowego. Należą do nich przede wszystkim: składniki włókna pokarmowego, w tym prebiotyki, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, polifenole oraz bakterie kwasu mlekowego o właściwościach probiotycznych i ich metabolity. Mechanizmy ich działania polegają głównie na niedopuszczeniu do kontaktu czynników środowiskowych z receptorami komórek odpornościowych, selektywnym stymulowaniu komórek odpornościowych, niedopuszczeniu do toczenia się procesu zapalnego bądź inicjowaniu korzystnej zmiany środowiska przewodu pokarmowego.

Do funkcji przewodu pokarmowego, poza trawieniem i wchłanianiem substancji odżywczych, należy także zapewnienie organizmowi odpowiedniej ochrony przed czynnikami środowiskowymi. W przewodzie pokarmowym dochodzi do kontaktu kilku układów organizmu, które wzajemnie na siebie oddziałują. Między innymi układ immunologiczny jelit oddziałuje z jelitowym układem nerwowym, który odpowiada za czynność motoryczną, wydzielniczą i absorpcyjną układu pokarmowego. Układ odpornościowy ssaków składa się z wrodzonych i nabytych mechanizmów ochrony przed patogenami pochodzącymi ze środowiska. Mechanizmy wrodzone funkcjonują niezależnie od wcześniejszej ekspozycji komórek układu odpornościowego na czynniki zakaźne i obejmują bariery mechaniczne (błony śluzowe, nabłonki) i składniki komórkowe (głównie makrofagi i neutrofile). W przeciwieństwie do wrodzonej odporności mechanizmy komórkowe, angażujące zarówno limfocyt...