Zastosowanie karmy Hepatic® (Royal Canin) u psów z upośledzoną czynnością wątroby w przebiegu babeszjozy

Omówienie

Wątroba jest najbardziej złożonym pod względem metabolizmu narządem ciała. Do jej zadań należą między innymi: tworzenie i wydzielanie żółci, regulacja homeostazy węglowodanów, synteza lipidów, detoksyfikacja substancji egzogennych oraz wytwarzanie mocznika, albumin, czynników krzepnięcia i licznych innych białek.

Wątroba jest miejscem powstawania wszystkich czynników krzepnięcia i inhibitorów krzepnięcia, z wyjątkiem czynnika von Willebranda (vWF – von Willebrand factor). Tworzą one kaskadę krzepnięcia, odpowiedzialną za pierwotną i wtórną hemostazę. Do powikłań hemostazy w przebiegu chorób wątroby należą: zaburzenia wytwarzania czynników krzepnięcia, nadmierna fibrynoliza, rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe, trombocytopenia i dysfunkcje płytek krwi (18).

Zaburzenia czynności wątroby w przebiegu babeszjozy są notowane stosunkowo często, z obserwacji własnych wynika, że dotyczą one około 11% pacjentów z tą chorobą. Stałym objawem towarzyszącym niewydolności wątroby w przebiegu babeszjozy jest żółtaczka rozwijająca się w następstwie hemolizy lub obstrukcji przewodów żółciowych.

Żółtaczka pochodzenia wątrobowego może być konsekwencją uszkodzenia miąższu tego narządu przez cytokiny lub hipoksji (17).

Z kolei żółtaczka pozawątrobowa może rozwijać się jako efekt stanu zapalnego, którym zostają objęte przewody wyprowadzające żółć, lub pęcherzyk żółciowy (19).

Dane światowe wskazują, że hepatopatie mogą dotyczyć nawet 44% przypadków babeszjozy (20). U psów z taką postacią choroby dominują objawy ze strony układu pokarmowego oraz zaburzenia w krzepnięciu krwi, natomiast badaniem ultrasonograficznym stwierdza się powiększenie wątroby oraz jej zmniejszoną echogeniczność (21, 22). Ostrej hepatopatii w przebiegu babeszjozy towarzyszy zawsze wzrost aktywności ALT.

Badaniem histopatologicznym bioptatów pobranych z tego narządu można wykazać zmiany typowe dla ostrego, nieropnego stanu zapalnego. Leczenie tego typu pacjentów obejmuje, obok przyczynowej terapii babeszjozy, także terapię wspomagającą: płynoterapię, podawanie leków przeciwgorączkowych i/lub glikokortykosterydów. Niezwykle istotne jest odpowiednie postępowanie dietetyczne polegające na podawaniu chorym psom łatwostrawnej karmy działającej odciążająco na wątrobę (23).

W badaniach własnych postępowanie dietetyczne oparto o zbilansowaną karmę Hepatic^® (Royal Canin).

Dzięki wysokiej zawartości najwyższej jakości białek karma jest łatwo trawiona przez psy. Z kolei wysoki poziom energii pozyskiwanej z tłuszczu przeciwdziała nadmiernemu katabolizmowi białek, co pozwala ograniczać dalszy rozwój i objawy niewydolności wątroby.

W karmie obniżono zawartość miedzi przy jednoczesnym zwiększeniu poziomu cynku. Dzięki temu ograniczone zostaje gromadzenie się miedzi w hepatocytach oraz zmniejsza się uszkodzenie istoty międzykomórkowej, wywołanej cholestazą. Proces degeneracji hepatocytów spowalnia także zawarty w karmie kompleks przeciwutleniaczy.

Dodatkowo dzięki obniżonej ilości sodu w dawce pokarmowej zmniejszone jest ryzyko rozwoju nadciśnienia wrotnego oraz ucieczki płynów poza naczynie krwionośne.

W badaniach własnych podawanie karmy Hepatic^® przyczyniło się do usprawnienia funkcji wątroby. W grupie psów badanych, w porównaniu z pasami kontrolnymi, nie notowano co prawda istotnie szybszego ustępowania objawów chorobowych, niemniej jednak wyniki badań laboratoryjnych oraz ultrasonograficznych jednoznacznie wskazywały, że u pacjentów otrzymujących Hepatic^®:

• szybkość ustępowania trombocytopenii (p = 0,000182),
• powrót aktywności AST (p = 0,000869),
• ALT (p = 0,000326) czy
• stężenia bilirubiny (p = 0,002478) do normy fizjologicznej był istotnie statystycznie szybszy niż u zwierząt nieotrzymujących karmy.

Ponadto zmiany ultrasonograficzne typowe dla ostrego zapalenia wątroby w grupie psów otrzymujących Hepatic^® ustępowały znacznie szybciej aniżeli w grupie kontrolnej.

Na tej podstawie należy stwierdzić, że u psów z babeszjozą, w przebiegu której doszło do zaburzenia funkcji wątroby, podawanie kary Hepatic^® przyczynia się do przyspieszonej regeneracji tego narządu, w związku z czym leczenie dietetyczne pacjentów powinno stanowić, obok leczenia farmakologicznego, istotny element protokołu terapeutycznego tego typu pacjentów.

Szczegółowe wyniki badania hematologicznego i biochemicznego dostępne są u autora artykułu oraz w firmie Royal Canin.