Zaburzenia okresu poporodowego u suk. Diagnostyka różnicowa i metody leczenia

Zaburzenia ze strony narządów rodnych

Wypływy z pochwy

Przez około 2 do 3 dni po porodzie wypływ z dróg rodnych jest obfity i ma kolor czerwony. W ciągu pierwszego tygodnia jego ilość ulega zmniejszeniu, barwa staje się czerwonobrązowa, a konsystencja zagęszcza się. Skąpy, jasnoczerwony wypływ bywa widoczny jeszcze przez około 4 tygodnie. Okres ten może wydłużyć się do 6-8 tygodni po porodzie lub nawet nieco dłużej – w przypadku wystąpienia subinwolucji miejsc przyczepu łożysk (SIPS) (5, 10). Schorzenie to zostanie omówione poniżej.

Ostre zapalenie macicy
(łac. metritic acuta)

Metritis jest zapaleniem macicy obejmującym zarówno warstwy błony śluzowej (endometrium), jak i warstwy błony mięśniowej (miometrium). Ostre poporodowe metritis jest schorzeniem występującym do 7 dni po porodzie. Jego rozwinięcie się może być związane z zalegającym łożyskiem, niewydalonym, martwym szczenięciem, fragmentami pozostawionego płodu, ciężkim lub długo trwającym porodem. Intensywna kolonizacja bakteryjna w macicy staje się przyczyną rozwoju choroby, która nieleczona może się przerodzić w toksemię i posocznicę, stanowiącą stan zagrożenia życia (1, 3, 5, 11, 12).

Niejednokrotnie zdrowe suki wykazują wzrost temperatury rektalnej do 40°C w czasie pierwszych 24-48 godzin po porodzie (3, 5). Jeżeli u suki w ciągu kilku kolejnych dni po porodzie utrzymuje się nieznacznie podwyższona temperatura lub występuje gorączka (powyżej 40°C), a suka wykazuje brak zainteresowania szczeniętami, można podejrzewać poporodowe metritis. W przypadku wystąpienia metritis obserwuje się również zwiększoną śmiertelność u szczeniąt (syndrom mleka toksycznego).

Objawem potwierdzającym metritis jest cuchnący wypływ z pochwy w kolorze ropnym lub brunatnym. W obrazie cytologicznym wymazu pochwowego widoczne są duże ilości zdegenerowanych neutrofili, erytrocyty, bakterie, komórki endometrium lub też włókna mięśni poprzecznie prążkowanych zalegającego płodu. W badaniu morfologicznym krwi widoczna jest leukocytoza z przesunięciem obrazu białokrwinkowego w lewo, choć u niektórych suk może wystąpić leukopenia (3).

Bardzo istotne w diagnostyce poporodowego zapalenia macicy jest badanie ultrasonograficzne narządu rodnego. Pozwala ono zidentyfikować powiększenie macicy, kumulację płynu lub ropy w jej wnętrzu, zalegające łożysko lub pozostałe w macicy płody. Badanie rentgenowskie ma w diagnostyce metritis niewielkie znaczenie ze względu na to, że powiększenie macicy jest normalne w okresie poporodowym. Może być ono jednak przydatne w przypadku podejrzenia obecności w macicy niewydalonych martwych płodów (3, 5).