Czy potrzebujemy jednolitych standardów postępowania w alergologii psów i kotów? Odpowiedź brzmi: TAK

Wywiad z dr n. wet. Dorotą Pomorską-Handwerker z Lubelskiej Polikliniki Weterynaryjnej

Coraz więcej psów i kotów cierpi na alergie skórne. W jaki sposób lekarz weterynarii może szybko postawić rozpoznanie?

Rzeczywiście, obserwujemy stały wzrost liczby pacjentów, zarówno psów, jak i kotów, cierpiących na atopowe zapalenie skóry. Na szczęście objawy chorób alergicznych są dość charakterystyczne, co umożliwia każdemu lekarzowi weterynarii postawienie diagnozy klinicznej bez konieczności wykonywania specjalnych testów. Kluczowe elementy to dokładny wywiad kliniczny, wykluczenie innych potencjalnych przyczyn zmian skórnych oraz obserwacja charakterystycznych objawów klinicznych. Warto zaznaczyć, że istnieją obowiązujące kryteria diagnozowania atopii według Favrota, opublikowane w 2010 roku. Te kryteria obejmują takie cechy, jak: występowanie objawów w postaci świądu i rumienia przed trzecim rokiem życia, obecność świądu reagującego na glikokortykosterydy, rumień w przestrzeniach międzypalcowych kończyn piersiowych, nawracające zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego, obecność objawów u zwierząt głównie przebywających w domu oraz brak zmian na brzegach małżowin usznych czy w okolicy krzyżowo-lędźwiowej.

Te kryteria pozwalają wszystkim lekarzom na trafne postawienie diagnozy klinicznej. Jest to niezbędne, ponieważ tylko wtedy możliwe jest zaplanowanie długoterminowego leczenia. W miarę wzrostu liczby pacjentów z atopią ważne jest, abyśmy jako profesjonaliści w dziedzinie weterynarii byli w stanie skutecznie diagnozować i leczyć tę coraz bardziej powszechną chorobę.

Czy jest konieczność kierowania każdego pacjenta z objawami atopowego zapalenia skóry do lekarza specjalizującego się w dermatologii/alergologii?

Oczywiście nie ma konieczności kierowania każdego pacjenta z atopowym zapaleniem skóry do specjalisty dermatologa lub alergologa. Liczba takich pacjentów jest znaczna, a większość z nich choruje przez całe życie. Niemożliwe byłoby zapewnienie opieki specjalistycznej dla wszystkich potrzebujących zwierząt. Dlatego właśnie istnieją opublikowane standardy postępowania w takich przypadkach, które pozwalają lekarzom weterynarii prawidłowo rozpoznawać atopowe zapalenie skóry i planować odpowiednie leczenie. Uważam, że wszyscy lekarze weterynarii – interniści powinni być w stanie samodzielnie diagnozować i leczyć pacjentów z atopią. Jednak konsultacje specjalistyczne są niezbędne w przypadku pacjentów, u których wymagane są szczegółowe badania dodatkowe, takie jak testy alergiczne śródskórne czy serologiczne, planowanie immunoterapii swoistej lub długoterminowe leczenie tak zwanych „trudnych” pacjentów, u których standardowe terapie nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Niestety, często opiekunowie zwierząt nie zdają sobie sprawy z charakteru tej choroby i zmieniają lekarzy, wierząc, że inny specjalista może wyleczyć ich pupila. Dlatego ważne jest, aby wszyscy lekarze stosowali jednakowe podejście proceduralne, zapewniając spójną i skoordynowaną długoterminową opiekę nad pacjentami. Tylko w ten sposób można zapewnić najlepszą opiekę dla zwierząt dotkniętych atopowym zapaleniem skóry, niezależnie od tego, który lekarz weterynarii prowadzi ich leczenie.

Jakie metody diagnostyczne są najczęściej stosowane w celu ustalenia, na jakie alergeny zwierzę jest uczulone?

Istnieją różne metody diagnostyczne, które często są wykorzystywane w celu ustalenia, na jakie alergeny zwierzę jest uczulone. Warto jednak podkreślić, że testy alergiczne pełnią rolę wyłącznie badań dodatkowych i nie są narzędziem służącym do postawienia ostatecznej diagnozy. Jak już wcześniej wspomniałam, rozpoznanie atopowego zapalenia skóry jest rozpoznaniem KLINICZNYM. Testy alergiczne pozwalają tylko na identyfikację konkretnych alergenów, na które zwierzę jest uczulone. Ich celem jest umożliwienie unikania tych alergenów, jeśli jest to możliwe, lub planowanie immunoterapii swoistej, znanej jako odczulanie. Ważne jest zrozumienie, że nie przeprowadzamy tych testów w celu potwierdzenia lub wykluczenia atopowego zapalenia skóry. Testy alergiczne są wykonywane u zwierząt, u których już wcześniej klinicznie postawiono rozpoznanie atopowego zapalenia skóry.

Rozmawiała: Monika Cukiernik