Wymazy z narządu rodnego suk – co nowego? Praktyczne wskazówki – cz. II

Obraz cytologii endometrialnej – skład komórkowy

1.Komórki nabłonka endometrium

Komórki endometrium są podstawowym elementem ocenianym w cytologii endometrialnej. Wykazują one dużą kohezję i często złuszczając się, układają się w duże grupy, tworząc tzw. gniazda (24). Zdrowe komórki nabłonka macicy posiadają regularny kształt, ich cytoplazma wybarwia się jednorodnie, a jądro komórkowe jest okrągłe lub owalne i zawiera duże ilości skondensowanej chromatyny. W przebiegu cyklu płciowego u suk komórki endometrium ulegają degeneracji, przybierają bardziej wydłużony kształt, pojawiają się komórki pyknotyczne oraz wakuole w cytoplazmie. W fazie proestrus oraz oestrus cyklu płciowego suk w obrazie cytologicznym obserwuje się przeważnie zdrowe komórki endometrium, komórki zdegenerowane pojawiają się w fazie dioestrus, a ich liczba rośnie wraz z rozwojem tej fazy aż do połowy anoestrus. Dopiero w późnym anoestrus komórki znowu przybierają kształt sześcianów, a objawy degeneracji znikają (ryc. 12).

Ocena obecności zmian degeneracyjnych w komórkach w poszczególnych fazach cyklu pozwala nam na ocenę stanu tego narządu, a pojawienie się nietypowych elementów takich jak np. figury podziałowe może sugerować obecność toczącego się właśnie stanu chorobowego.

2. Leukocyty

Leukocyty w stałej liczbie są obserwowane we wszystkich fazach cyklu płciowego u suk. Leukocytami dominującymi w cytologii endometrialnej występującymi w największej liczbie w fazach proestrus, oestrus i dioestrus są neutrofile (23). W obrazie cytologicznym spotyka się także limfocyty, makrofagi czy eozynofile. Problematyczne jest jednak odróżnienie ich od komórek endometrium w fazie proestrus, oestrus i dioestrus, gdyż wiele z nich także ulega degeneracji. Leukocyty często przyłączają się do dużych gniazd komórek nabłonka macicy. Rola leukocytów w macicy nie jest do końca jasna, podejrzewa się, że mogą one regulować złuszczanie się komórek endometrium oraz usuwać pozostałości komórkowe, bakterie...