Wykonywanie pomiaru ciśnienia tętniczego u kotów – wskazówki praktyczne

Pomiar ciśnienia tętniczego metodą oscylometryczną

Pomiar ciśnienia przy użyciu aparatu oscylometrycznego różni się nieznacznie od pomiaru metodą Dopplera, choć najważniejsze elementy, jak przygotowanie środowiska i dobór mankietu, są takie same

(więcej szczegółów: https://icatcare.org/sites/default/files/PDF/CEVA-BP-Booklets/ISFM%20BP%20recommendations%20Polish.pdf).

Aparat zamiast nas wyszukuje i rejestruje przepływ krwi. Zwykle wykonujemy pomiar, umieszczając mankiet na ogonie, choć u niektórych kotów pomiar na kończynie jest możliwy. Metoda oscylometryczna w przeszłości była najczęściej używana w czasie znieczulenia, jako że aparaty są bardzo wrażliwe na ruch i często pokazywały niewiarygodne odczyty u przytomnych kotów. Aparaty nowej generacji (wysokiej rozdzielczości) są skuteczniejsze w mierzeniu ciśnienia u przytomnych kotów. Gdy umieszczamy mankiet oscylometryczny u kota, pozycja rurki, która doprowadza powietrze, jest bardzo istotna.

Powinna ona znajdować się tuż nad tętnicą (np. ogonową, jeśli używamy ogona – na brzusznej powierzchni ogona), gdyż zwiększa to czułość aparatu. Zalecane jest podłączenie aparatu do komputera, aby móc wizualizować pomiary (pomoże to w eliminacji fałszywych pomiarów i artefaktów). Tak jak w przypadku metody Dopplera, powtarzamy pomiary, aby uzyskać średnią arytmetyczną 5-7 pomiarów, które różniły się od siebie o mniej niż 20%. Aparaty oscylometryczne pokazują także ciśnienie rozkurczowe i średnie ciśnienie tętnicze. Przy odrobinie wprawy, używając aparatu Dopplera, możemy również zidentyfikować ciśnienie tętnicze rozkurczowe, choć jest one dużo rzadziej omawiane i brane pod uwagę w medycynie kotów.

Komfort Pacjenta podczas badania ciśnienia tętniczego

Obserwuj kota w czasie przygotowania do pomiaru ciśnienia i w trakcie. Gdy kot zacznie wyglądać na wystraszonego lub zdenerwowanego, przerwij badanie i daj mu 5-10 minut przerwy. Jeśli kot nadal jest bardzo niechętny do kontynuacji, najlepiej jest przerwać badanie i powtórzyć je w innym czasie. Jeśli właściciele zostawiają kota z nami w lecznicy, możemy spróbować powtórzyć badanie, ale upewnijmy się, że kot jest umieszczony w cichym i przyjaznym miejscu do czasu następnego badania.

Niektóre koty będą tak zestresowane, że najlepszym wyjściem z sytuacji będzie przełożenie wizyty, a przed następnym spotkaniem, zalecenie właścicielowi ćwiczenia elementów pomiaru, które może on wykonywać z kotem w domu, aby przyzwyczaić do nich zwierzę.

Zapis pomiaru, zalecenia, powtarzalność

Pomiar ciśnienia powinien odbywać się regularnie i warto, aby każdy z pacjentów miał standardowy sposób notowania wyników. Międzynarodowe Stowarzyszenie Medycyny Kotów przy wsparciu Ceva Animal Health przygotowało ogólnie dostępny formularz, na którym można notować wszystkie informacje związane z wizytą (informacje o pacjencie, rozmiar mankietu, pozycja mankietu, pozycja pacjenta, liczba pomiarów i wyniki: https://icatcare.org/sites/default/files/PDF/CEVA-BP-Booklets/ISFM%20BP%20recommendations%20Polish.pdf).

Standaryzacja pomiaru i zgromadzonych informacji jest bardzo ważna. Ułatwi ona monitorowanie pacjenta i przebieg każdej następnej wizyty kontrolnej.

W razie problemów

Co zrobić, gdy nie możemy w 100% wierzyć naszemu pomiarowi? W niektórych przypadkach uzyskujemy bardzo wysokie lub też bardzo niskie wartości ciśnienia.

Upewnij się, że masz odpowiedni rozmiar mankietu. Sprawdź, czy mankiet utrzymuje się w tej samej pozycji po wypełnieniu powietrzem. Mankiety powinno się wymieniać regularnie, jeśli ich mechanizm zamknięcia jest niesprawny. Można umocować zamknięcie mankietu małym kawałkiem taśmy samoprzylepnej (bez obwijania taśmą całego mankietu), aczkolwiek mankiet, który musieliśmy umocować taśmą, powinien zostać wymieniony na nowy.

Jeśli wyniki pomiaru nie pokrywają się z klinicznym obrazem pacjenta, warto posłużyć się innym rodzajem badań, aby wesprzeć diagnozę, np. przeprowadzić badanie dna oka. Jeśli ciśnienie w czasie pomiarów jest bardzo wysokie, możemy oczekiwać, że dno oka pacjenta będzie miało zmiany związane z nadciśnieniem. Badanie dna oka jest bardzo wartościowe i warto wprowadzić je jako część profilaktycznego badania klinicznego u wszystkich kotów. Dążmy to tego, aby każdy kot, u którego badamy ciśnienie tętnicze, miał także przebadane dno oka.