Wybrane zagadnienia dotyczące organizacji i odbywania praktyk zawodowych w zakładach leczniczych dla zwierząt. Cz. I

Przepisy prawa

W zależności od tego, czy właściciel zakładu leczniczego dla zwierząt decyduje się na przyjęcie na praktykę uczniów szkół ponadgimnazjalnych, studentów z uczelni wyższych czy też absolwentów szkół ponadgimnazjalnych (w tym uczelni wyższych), zastosowanie będą miały odrębne regulacje prawne. Dla uczniów i słuchaczy szkół ponadgimnazjalnych na kierunku technik weterynarii zastosowanie mają przepisy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 roku w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. Nr 244, poz. 1626 z późn. zm.) – dalej r.p.n.z.

W przypadku studentów na kierunku weterynaria odbywających obowiązkową praktykę na podstawie skierowania z uczelni wyższej zastosowanie będą miały przepisy Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.).

Natomiast wobec osób (np.: technik weterynarii, student na kierunku weterynarii, absolwent studiów weterynaryjnych lub absolwent technikum weterynaryjnego – wszyscy przed ukończeniem 30. roku życia), które odbywają praktykę na własną rękę (bez skierowania ze szkoły lub z uczelni), zastosowanie ma Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz.U. Nr 127, poz. 1052).

Delegację prawną do prowadzenia praktyk przez zakłady lecznicze dla zwierząt znajdziemy w art. 1 ust. 2 Ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz.U. z 2015 r., poz. 1047) – „zakład leczniczy dla zwierząt może być utworzony i utrzymywany również w celu realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu ze świadczeniem usług weterynaryjnych”. Przedmiotowa ustawa (art. 12) precyzuje także, jakie zakłady z mocy prawa muszą (kliniki weterynaryjne), a jakie mogą (pozostałe ZLZ) prowadzić szkolenia. Wśród szkoleń prowadzonych przez ZLZ wyróżniamy:

• szkolenie praktyczne uczniów szkół ponadgimnazjalnych;
• szkolenie praktyczne studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej w zakresie wynikającym z programu studiów;
• szkolenia podyplomowe lekarzy weterynarii;
• szkolenia specjalizacyjne lekarzy weterynarii.

Szkolenia, o których mowa powyżej, są odpłatne, a wysokość odpłatności określa, w drodze uchwały, Krajowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna.

Jeżeli właściciel ZLZ ma zamiar prowadzić szkolenia, musi to uwzględnić w regulaminie zakładu leczniczego dla zwierząt (Dział VII Szkolenia), podając zakres prowadzonych szkoleń (wzór regulaminu zakładu leczniczego dla zwierząt stanowi załącznik nr 1 do Uchwały nr 65/2015/VI Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z 10 grudnia 2015 r. w sprawie wzorcowego regulaminu zakładów leczniczych dla zwierząt i powiadomienia o zmianie regulaminu).

Aktualna wysokość odpłatności za szkolenia praktyczne uczniów szkół ponadgimnazjalnych i szkolenie praktyczne studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej w zakresie wynikającym z programu studiów wynosi 32,00 zł od osoby za dzień praktyk (Uchwała nr 24/2014VI Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z dnia 10 czerwca 2014 r. w sprawie ustalenia wysokości odpłatności za szkolenie praktyczne uczniów szkół ponadgimnazjalnych i szkolenie praktyczne studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej w zakresie wynikającym z programu studiów, zmieniona uchwałą nr 27/2014/VI z dnia 15 lipca 2014 r.). Kwestia podstawy prawnej do pobierania opłat za szkolenia praktyczne studentów medycyny weterynaryjnej wzbudziła wątpliwości dziekanów wydziałów medycyny weterynaryjnej.

Pismem z dnia 8 kwietnia 2015 r. dziekani Wydziałów Medycyny Weterynaryjnej: SGGW w Warszawie, UWM w Olsztynie, UP we Wrocławiu i UP w Lublinie zwrócili się do ministra rolnictwa i rozwoju wsi z prośbą o wystąpienie do NSA o uchylenie Uchwały nr 24/2014VI Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z dnia 10 czerwca 2014 r. zmienionej uchwałą nr 27/2014/VI z dnia 15 lipca 2014 r. w zakresie opłaty za szkolenia praktyczne studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, argumentując, że przedmiotowe uchwały KRLW są niezgodne z obowiązującym porządkiem prawnym i nie sposób się do nich zastosować. Póki co, uchwały nie zostały uchylone, a wiec obowiązują.

Organizacja praktyk dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych

Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe dla uczniów organizuje się w celu opanowania przez nich umiejętności zawodowych niezbędnych do podjęcia pracy w danym zawodzie oraz zastosowania i pogłębienia zdobytej wiedzy i umiejętności w rzeczywistych warunkach pracy. Zgodnie z art. 4 ust. 1 r.p.n.z. praktyczna nauka zawodu organizowana jest w formie zajęć praktycznych, a w technikum i szkole policealnej – także w formie praktyk zawodowych. Zajęcia praktyczne mogą odbywać się u pracodawców, na zasadzie dualnego systemu kształcenia, na podstawie umowy o pracę zawartej pomiędzy młodocianym a pracodawcą lub umowy o praktyczną naukę zawodu, zawartej pomiędzy dyrektorem szkoły a pracodawcą przyjmującym uczniów na praktyczną naukę zawodu.

Umowa powinna określać między innymi: strony umowy, formę praktycznej nauki zawodu oraz prawa i obowiązki stron umowy. Do obowiązków szkoły kierującej uczniów na praktyczną naukę zawodu należą: nadzór nad realizacją praktyk, współpraca z podmiotem przyjmującym uczniów, zapewnienie ubezpieczenia uczniów od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz akceptacja osób wyznaczonych na opiekunów praktyk zawodowych.