Wybrane aspekty wykonywania zawodu technika weterynarii – cz. I

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie prawnych uwarunkowań wykonywania zawodu technika weterynarii. W artykule zostanie przedstawiona problematyka związana z zakresem czynności, które mogą być podejmowane samodzielnie lub pod nadzorem lekarza weterynarii przez technika weterynarii.

Korzyści związane z zatrudnieniem średniego personelu medycznego w zakładzie leczniczym dla zwierząt były wielokrotnie opisywane przez różnych autorów. Właściciele zwierząt stają się coraz bardziej wymagający i oczekują profesjonalnej obsługi w zakresie świadczonych usług lekarsko-weterynaryjnych. Nie ulega więc wątpliwości, że sprawne funkcjonowanie zakładu leczniczego dla zwierząt wymaga zatrudnienia średniego personelu medycznego. Do średniego personelu medycznego w zakładzie leczniczym dla zwierząt możemy zaliczyć między innymi: techników weterynarii, zoopsychologów, zoofizjoterapeutów i groomerów. Przedmiotem niniejszego opracowania będzie zawód technika weterynarii. 

Wzrost zapotrzebowania na wykwalifikowany personel średniego szczebla w zakładzie leczniczym dla zwierząt znajduje odzwierciedlenie w danych statystycznych. Z roku na rok wzrasta liczba uczniów i absolwentów techników weterynaryjnych (tab. 1, s. 58). Wzrasta także liczba kursów i szkoleń specjalistycznych skierowanych do średniego personelu medycznego w zakładzie leczniczym dla zwierząt. Mimo że coraz większa liczba osób wykonuje zawód technika weterynarii, obowiązujące regulacje prawne określające status zawodu oraz zakres czynności należących do kompetencji zawodowej technika weterynarii nie są odrębnie uregulowane i znajdują się w kilku aktach normatywnych. 

Pojęcie zawodu technika weterynarii 

Zgodnie z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wybór miejsca pracy. Wykonywanie zawodu technika weterynarii jest zatem dobrowolne. Polskie ustawodawstwo nie zawiera legalnej definicji zawodu technika weterynarii. Rekonstrukcji tego terminu należy zatem dokonać, uwzględniając jego znaczenie językowe oraz elementy zawarte w aktach prawnych.

Według definicji zawartej w słowniku języka polskiego zawód to „umiejętność wykonywania pracy w danej dziedzinie, fachowe stałe wykonywanie jakiejś pracy w celach zarobkowych, fach, specjalność”. Z semantycznego punktu widzenia zawód oznacza stałą działalność zarobkową, polegającą na wykonywaniu wyuczonych czynności przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje. Rodzaj tych czynności umożliwia rozróżnienie poszczególnych zawodów. Stąd też kluczowe jest określenie zakresu czynności, które pozwolą ustalić, na czym polega i czym charakteryzuje się zawód technika weterynarii.

Do zawodu technika weterynarii odnosi się Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 roku w sprawie kwalifikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. z 2010 r., Nr 82, poz. 537 z późniejszymi zmianami). Klasyfikacja jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy, która grupuje poszczególne zawody i specjalności w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. Klasyfikacja została oparta na podstawie Międzynarodowego Standardu Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 przyjętego w grudniu 2007 r. Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to: zawód, specjalność, umiejętności i kwalifikacje zawodowe.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem zawód zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera czynności o podobnym charakterze (związane z wykonywaną funkcją lub przedmiotem pracy) wymagające pogłębionej lub dodatkowej wiedzy lub umiejętności zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność określono jako sprawdzoną możliwość wykonywania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych.