Świąd i złuszczanie skóry
Publikacja stanowi fragment książki Jak myśleć klinicznie w praktyce
Świąd to nieprzyjemne odczucie, wywołujące chęć drapania lub pocierania skóry. Z fizjologicznego punktu widzenia ma ono wywołać reakcje, których następstwem będzie eliminacja pasożytów. Jest to objaw uwarunkowany autonomicznie, niezależny od występowania bólu. Świąd powoduje drapanie, które z kolei wywołuje odczucie bólu, tłumiące swędzenie. Należy pamiętać, że u zwierząt mamy jedynie możliwość zaobserwowania skłonności do drapania, którą interpretuje się jako behawioralną reakcję na świąd. Receptory świądu są swoistymi, wolnymi zakończeniami nerwowymi znajdującymi się w naskórku, w miejscu przejścia skóry właściwej w naskórek oraz w skórze właściwej. Po zadziałaniu na zakończenia nerwowe odpowiednich mediatorów bodźce świądowe są przenoszone włóknami aferentnymi, wolno przewodzącymi włóknami C do grzbietowego rogu rdzenia kręgowego, a poprzez ośrodkowe szlaki nerwowe – do podwzgórza.
Czynniki ośrodkowe
Próg odczuwania świądu ulega obniżeniu w następujących przypadkach:
w nocy,
przy podwyższonej temperaturze skóry,
przy zmniejszonym nawodnieniu skóry,
w stanach pobudzenia psychicznego.
W sytuacjach stresowych odczuwanie świądu może być nasilone z uwagi na uwalnianie peptydów opioidowych. Rywalizacja pomiędzy różnymi bodźcami (bólu, dotyku, ciepła i zimna) może nasilać lub osłabiać odczuwanie świądu. Z tego względu może on ulec nasileniu w nocy, gdy wpływ innych bodźców na organizm jest mniejszy.
Leki przeciwświądowe
Glikokortykosteroidy są lekami pierwszego rzutu w leczeniu przeciwświądowym i w większości przypadków są skuteczne. Cyklosporyna, a także nowy lek przeciwświądowy, o wąskim zakresie działania – oklacytynib – stanowią ważną alternatywę dla glikokortykosteroidów i, jak wynika z licznych raportów, wykazują podobną skuteczność.
Postępowanie z pacjentem ze świądem
Opiekunowie nie zawsze są w stanie powiązać zmianę zachowania swojego zwierzęcia ze...
