Trudny poród u suki i kotki – jak rozpoznać, jak rozwiązać?

W codziennej praktyce lekarsko-weterynaryjnej rzadko zdarza się konieczność udzielenia pomocy rodzącej suce lub kotce. Towarzyszące zwierzęta hodowlane często znajdują się pod opieką wybranych przez hodowców lekarzy, natomiast zwierzęta wolno żyjące najczęściej radzą sobie same, bez pomocy specjalistów. Czasami jednak, z różnych powodów, do gabinetu może trafić kotka lub suka z trudnościami porodowymi i lekarz pierwszego kontaktu powinien wiedzieć, jak odpowiednio udzielić pomocy rodzącej samicy oraz zwiększyć szanse przeżycia noworodków.

Trudny poród – co to oznacza?

Mianem trudnego porodu (łac. dystocia) określa się poród o zaburzonym przebiegu, w trakcie którego samica nie jest w stanie siłami natury wyprzeć samodzielnie noworodka przez kanał rodny. Przyczyn wystąpienia takiej sytuacji może być wiele, dlatego zwykle dzieli się je ze względu na podłoże: matczyne, płodowe oraz kombinację obu.

Najczęstsze przyczyny ze strony matki

Do głównych przyczyn ze strony matki zalicza się atonię macicy (pierwotną bądź wtórną), wady anatomiczne kanału rodnego oraz towarzyszące komplikacje okołoporodowe (1, 2). Atonia macicy relatywnie najczęściej stanowi przyczynę trudnego porodu. W przypadku atonii pierwotnej nie dochodzi w ogóle do inicjacji i podtrzymania aktywności skurczowej mięśniówki macicy, wobec czego nie rusza akcja wypierania płodów. Zaburzenie ma podłoże wieloczynnikowe, ze szczególnym podkreśleniem wagi metabolizmu komórkowego. Atonia wtórna z kolei objawia się zaprzestaniem akcji skurczowej, która do pewnego momentu przebiegała prawidłowo. Wśród przyczyn można wyróżnić przede wszystkim zmęczenie mięśniówki macicy przy próbie wyparcia płodu zablokowanego w drogach rodnych, a także przyczyny genetyczne (utrwalone w niektórych liniach hodowlanych psów i kotów) lub inne, np. metaboliczne. Na ryzyko pojawienia się atonii wtórnej wpływają również starszy wiek ciężarnej samicy oraz otyłość (3).

Rozpatrując problematykę wad anatomicznych, należy wzią...