Rodzaje komórek w badaniach cytologicznych: czy to nowotwór?

Aby zostać dobrym cytologiem, potrzeba dużo czasu i wiele praktyki. Dopiero po latach pracy można posiąść umiejętność rozróżniania zanieczyszczeń i artefaktów oraz rozpoznawania interesujących nas komórek.

Ponieważ próbki pobieramy z wielu miejsc i różnego rodzaju zmian, musimy je uzyskiwać różnymi metodami – tak aby wykonane z nich preparaty cytologiczne mogły być czytelne pod mikroskopem.

Istnieje kilka podstawowych zasad i wytycznych, które mogą pomóc cytologowi, szczególnie wtedy, gdy napotka on coś, czego wcześniej nie widział. Ważne jest, aby w ocenianiu slajdów postępować według stałych schematów, co pozwoli uniknąć pominięcia szczegółów mogących mieć znaczenie diagnostyczne.

1. Zaczynaj od małego powiększenia (obiektyw 10x do 20x)

Przejrzyj preparat, szukając miejsc o dużej liczbie komórek. Pamiętaj, że dokładna diagnoza zależy od tego, czy mamy do czynienia z populacją komórek nieuszkodzonych, dobrze rozprowadzonych i dobrze zabarwionych.

Pierwszym krokiem powinna być zawsze ocena jakości preparatu. Jeśli nie jest on zbyt dobry do diagnostyki, należy spróbować uzyskać lepszy. Nie można mieć zaufania do interpretacji opartej na zbyt małej liczbie komórek, są one zazwyczaj niereprezentatywne dla charakteru zmiany. Komórki są często rozprowadzone w preparacie nierównomiernie, dlatego będziemy mogli mieć większą pewność, gdy przejrzymy całe szkiełko.

2. Oglądaj dokładnie obszary z dużą liczbą komórek

To pozwoli upewnić się, że są one nieuszkodzone i dobrze zabarwione. Należy pamiętać, że komórki uszkodzone, ulegające lizie, nie mogą podlegać interpretacji. Sprawdź, czy wokół jądra jest cytoplazma i czy jądro jest od niej wyraźnie odgraniczone. Jądra komórkowe są zasadniczo ciemniejsze od cytoplazmy.

Ponieważ różne typy komórek różnie się wybarwiają, znalezienie kilku pochodzących z jednej grupy (np. neutrofili) upewni nas, czy barwienie jest odpowiednie. W miejscach o niejednakowej grubości w preparacie mogą wystąpić różnice w zabarw...