Trichurioza zwierząt towarzyszących

Trichurioza, inaczej określana jako włosogłówczyca, to inwazja nicieni z rodzaju Trichuris (rodzina Trichuridae), które charakteryzują się unikatową, asymetryczną budową, do której nawiązuje nazwa pasożyta. Przednia, nitkowata część ciała, jest znacząco cieńsza, a także dłuższa o blisko dwie trzecie od tylnego odcinka. Zawiera ona gardziel, której przewód biegnie przez rząd gruczołowych komórek – schistocytów, tworząc schistosom. Tkanka podskórna proksymalnego odcinka tworzy szereg wyspecjalizowanych podłużnych komórek gruczołowych i niegruczołowych, określanych z ang. jako bacillary band. Funkcja tych komórek jest nieznana, ale ich ultrastruktura sugeruje, że mogą odgrywać rolę w regulacji osmotycznej lub jonowej pasożytów na odcinku, który penetruje ścianę jelita żywiciela. Reszta przewodu pokarmowego oraz układ rozrodczy włosogłówek zlokalizowane są w krótszej i grubszej dystalnej części. Dymorfizm płciowy rodzaju Trichuris wyraża zróżnicowana długość samców i samic [samce są krótsze (45-60 mm) od samic (60-75 mm)] oraz spiralnie skręcony ogon samców, które posiadają pojedynczą szczecinkę kopulacyjną, a samice otwór płciowy na granicy części przedniej i tylnej (ryc. 1-3).

Wszyscy przedstawiciele rodzaju Trichuris to pasożyty monokseniczne lub oligokseniczne pasożytujące na jednym lub małej, ograniczonej liczbie gatunków żywicieli. Według aktualnych danych NCBI w taksonie tym sklasyfikowano 25 gatunków, ale lista przedstawicieli rodzaju jest prawdopodobnie dużo większa, ponieważ włosogłówki wyizolowano od ponad 200 gatunków ssaków. Gatunkiem swoistym dla psowatych jest T. vulpis, a dla kotowatych T. serrata i T. campanula, których odrębność genetyczna i zróżnicowanie morfologiczne zostały potwierdzone naukowo. Sporadycznie u psów i kotów notowane są zarażenia nietypowym, bo ludzkim gatunkiem włosogłówki T. trichiura, dlatego inwazja ma charakter antropozoonozy (ang. reverse zoonosis), ale również notowane są przypadki zakażeń ludzi włosogłówką psią, dlate...