Robaki jelitowe u psów i kotów – ryzyko i zagrożenia

Przewidywania epidemiologów zajmujących się pandemią COVID-19 wskazują, że wirus SARS-CoV-2 będzie towarzyszył ludziom przez wiele lat, a być może już zawsze. Taka prognoza brzmi groźnie, ale nie powinna zaskakiwać, jeżeli weźmie się pod uwagę inne zagrożenia biologiczne, choćby trudnego do eliminacji ze środowiska leśnego wirusa ASF. Nie inaczej jest z pasożytami. Skala zagrożenia inwazjami pasożytniczymi dla ludzi i zwierząt jest znacznie mniejsza, szczególnie w naszej strefie klimatycznej, mniej groźne (poza wyjątkami) są też następstwa zarażeń. Jednak te zagrożenia nie maleją (pomimo dostępności wysoko skutecznych preparatów), niektóre wracają (patrz medialne reklamy środków przeciwko wszawicy u ludzi), a inne pojawiają się na nowych obszarach (np. leiszmanioza i dirofilariozy psów), przyczyniają się do tego ocieplenie klimatu oraz podróżowanie ze zwierzętami.

Robaki jelitowe (nicienie i tasiemce) u psów i kotów przenoszą się bardziej skomplikowanymi drogami niż wirusy. Potencjalnemu żywicielowi trudniej zetknąć się z formami inwazyjnymi, które co prawda znajdują się w rozproszeniu w środowisku, ale jednocześnie są wysoce odporne i zachowują zdolność do zarażenia przez miesiące (jaja tasiemców z rodzaju Echinococcus spp., którymi zarażają się żywiciele pośredni), a nawet ponad dwa lata (inwazyjne jaja glist i włosogłówek). Mogą się więc w glebie kumulować. Narażenie na inwazję wzrasta, gdy istnieją czynniki ryzyka. W przypadku psów najważniejsze z nich to: dostęp do parków i terenów zielonych, wychodzenie na zewnątrz bez dozoru oraz zjadanie wnętrzności (odpadów poubojowych), padliny i/lub gryzoni. Dla kotów ryzyko zarażenia stwarza łapanie i zjadanie gryzoni (1).

Psy i koty

Psy i koty mogą zarażać się za pośrednictwem żywicieli paratenicznych (rezerwuarowych) oraz – jeśli cykl rozwojowy jest złożony – żywicieli pośrednich. Taką rolę pełnią ptaki, gryzonie i duże ssaki (m.in. świnie i przeżuwacze). Żywiciele parateniczni oraz narządy wewnętrzne żywi...