Nużyca kotów – fakty i mity

Nużyca jest chorobą cechującą się bardzo zróżnicowanym przebiegiem klinicznym, zapewne zależnym od odporności immunologicznej danego osobnika, która pozwala na rozwój i nasilenie objawów. U kotów w zależności od gatunku nużeńca mogą występować wyłysienie, rumień, powstają strupy, łuski, nadżerki czy przeczosy poświądowe. Zmiany mogą lokalizować się na głowie, w przewodach słuchowych, na małżowinach usznych, czole, ale również na brzuchu czy w pachwinach, zarówno u kotów młodych, kilkumiesięcznych, jak i kilkunastoletnich. Zależność gatunkowa i przez to charakter objawów może imitować wiele innych chorób, jak alergia pokarmowa, pęcherzyca liściasta, chejletieloza czy nawet dermatozy tła psychogennego. Warto więc, nawet w przypadkach wydawałoby się „pewnych”, zawsze wykonać zeskrobinę i brać pod uwagę tę rzadką jednostkę chorobową (16, 20).

Faktem jest różne rozmieszczenie nużeńców w skórze w zależności od jego gatunku, w którym Demodex gatoi występuje w powierzchownych warstwach keratynocytów, także w skórze zdrowej. Demodex cati bytuje w mieszkach włosowych i często rozpoznawany jest u zwierząt ze współistniejącą chorobą układową lub po długoterminowym leczeniu immunosupresyjnym. Spotykany jest również trzeci gatunek nużeńca, który nie został nazwany, ale podobnie jak D. cati bytuje w głębszych warstwach skóry, głównie mieszkach włosowych. W 2018 roku na Europejskim Kongresie Dermatologicznym ustalono zasady dotyczące postępowania w przypadku nużycy u psów i kotów (1, 6, 13, 14, 17).

Szczegółowa charakterystyka nużycy u kotów

Nużyca powodowana przez Demodex gatoi zaliczana jest do chorób zaraźliwych. Statystycznie w populacji występuje u 4 kotów na 10 000 osobników. Zdrowe zwierzęta zarażają się poprzez bezpośredni kontakt i mogą przenosić chorobę na inne koty. Występowanie tego nużeńca w populacji kotów jest trudne do określenia i u zdrowych zwierząt raczej nie wykryje się w zeskrobinie tego pasożyta. W badaniach grupy 100 kotów metodą PCR w zeskrobi...