Guz z komórek beta trzustki (insulinoma) u psów

Insulinoma jest aktywnym hormonalnie guzem z komórek beta trzustki. Guzy tego rodzaju poza wydzielaniem insuliny i jej prekursorów mogą produkować somatostatynę, glukagon, serotoninę, gastrynę, kortkotropinę, jednak większość zwierząt chorych wykazuje jedynie objawy związane z hiperinsulinemią (2, 15). Podwyższony poziom insuliny prowadzi do spadku poziomu glukozy, który to odpowiada za pojawienia się objawów klinicznych. U zdrowych osobników spadek poziomu glukozy poniżej 3,33 mmol/l prowadzi do zaprzestania wydzielania insuliny przez komórki beta trzustki, podczas gdy isulinoma jest autonomiczna i nie zaprzestaje wydzielania insuliny pomimo spadku poziomu glukozy. Nowotwór ten nie jest zbyt powszechnie rozpoznawany u psów.

Poza tym gatunkiem przypadki insulinomy notowane były również u innych gatunków zwierząt: fretek, kotów, świnek morskich, lisów krabojadów (4, 5, 9, 17, 8). W większości przypadków jest to nowotwór złośliwy (gruczolak lub gruczolakorak) (19, 16, 13). W przebiegu choroby często stwierdzane są przerzuty do wątroby, węzłów chłonnych, krezki i sieci (16, 13, 19). Przerzuty w przebiegu choroby notowane są u 40% do 50% przypadków (18). W klasyfikacji złośliwości uwzględnia się zarówno objawy histopatologiczne, objawy kliniczne, jak i obecność przerzutów (2). Proponowany jest podział insulinomy na cztery stadia: I – guz obecny wyłącznie w trzustce; II – guz w trzustce o większych rozmiarach; III – guz w trzustce i przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych; IV – guz w trzustce i występowanie przerzutów do innych narządów. Szczegółowa klasyfikacja TNM przedstawiona jest w tab. 1 (s. 22) (12).

Tab. 1. Klasyfikacja TNM insulinomy

Zwykle na ten nowotwór chorują zwierzęta w średnim wieku lub starsze (średnia wieku: około 7-9 lat) (6, 3, 18). Nie stwierdza się występowania predyspozycji płciowej. Niektórzy autorzy podają występowanie predyspozycji rasowej i za rasy predysponowane uważa się: owczarki colie, setery irlandzkie, boksery, owczarki...