Ocena ostrego bólu u kota

Definicja i znaczenie bólu

Ból, zgodnie z definicją opracowaną przez Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu (IASP), przyjętą także w weterynarii, jest nieprzyjemnym doznaniem zmysłowym i emocjonalnym związanym z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek.Doznanie to obejmuje trzy obszary:

sensoryczny – rozpoznawalny. Odnosi się do lokalizacji bólu, jego natężenia, charakteru oraz czasu trwania,motywacyjny – afektywny. Opisuje nieprzyjemny wymiar odczucia, czyli to, w jaki sposób ból wpływa na samopoczucie pacjenta,poznawczy – wartościujący. Określa wpływ aktywności poznawczych na odczuwanie bólu przez organizm.

Świadome odczuwanie bólu to końcowy efekt złożonego systemu pozyskiwania i przetwarzania informacji o charakterze neurologicznym. Jest wypadkową interakcji szlaków wyzwalających i hamujących, które przebiegają zarówno w obwodowym, jak i centralnym układzie nerwowym (10).

Patofizjologia bólu

Ból może mieć rozmaite podłoże, choć w praktyce klinicznej najczęściej ma się do czynienia z bólem mieszanym, którego pojawienie się jest zależne od wielu przyczyn. U podstaw odczuwania doznań bólowych leży nocycepcja obejmująca proces transdukcji, transmisji oraz modulacji, a jej końcowym etapem jest percepcja zachodząca na poziomie mózgowia. W proces nocycepcji są zaangażowane zarówno elementy anatomiczne, takie jak komórki układu nerwowego z obecnymi w ich błonie kanałami jonowymi i receptorami, a także czynniki natury chemicznej, jak neuroprzekaźniki i inne mediatory uwalniane np. z uszkodzonych tkanek. Prawidłowe, fizjologiczne funkcjonowanie tych elementów jest uwarunkowane genetycznie. Tłumaczy to obserwowaną zarówno w medycynie człowieka, jak i weterynarii osobniczo zmienną wrażliwość i wytrzymałość na bodźce bólowe, a także prawdopodobnie skłonność do rozwoju bólu przewlekłego (3).

Przetwarzanie informacji nocyceptywnej zachodzi za sprawą skomplikowanych szklaków. Droga receptorowa składa się z receptorów obwodowych (nocyreceptorów)...