Nieswoiste zapalenie jelit – aktualny problem w gastroenterologii kotów

Witaminy

W przypadku stwierdzenia u kotów z nieswoistym zapaleniem jelit niedoboru wit. B₁₂ należy ją suplementować. Za względu na zaburzenia wchłaniania, które mogą występować w IBD, nie wolno podawać wit. B₁₂ enteralnie. Drogą z wyboru suplementacji tej witaminy jest podawanie parenteralnie – iniekcje podskórne. Początkowo witaminę B₁₂ podaje się 1 raz na tydzień przez 4-6 tygodni, a następnie 1 raz na 2 tygodnie przez kolejnych 4-6 tygodni. Po tym okresie wit. B₁₂ suplementuje się w zależności od jej stężenia w surowicy krwi, który kontroluje się okresowo (6, 10, 20).

Probiotyki i prebiotyki

Stosowanie probiotyków i prebiotyków jako leczenia wspomagającego nieswoistego zapalenia jelit wydaje się korzystnie wpływać na poprawę stanu zdrowia kota, jednak wymaga to dalszych badań. Korzystny efekt działania probiotyków polega na: hamowaniu produkcji cytokin prozapalnych i pobudzaniu produkcji cytokin przeciwzapalnych, ograniczaniu wzrostu bakterii chorobotwórczych, stymulacji mechanizmów odpornościowych oraz poprawie funkcjonowania bariery jelitowej. Natomiast korzystny wpływ prebiotyków polega na: stymulacji układu odpornościowego, stymulacji wzrostu bakterii ochronnych, poprawie funkcjonowania bariery jelitowej i hamowaniu produkcji cytokin prozapalnych (7, 10, 20).

Leczenie dietetyczne

Równie ważne jak terapia farmakologiczne w leczeniu nieswoistego zapalenia jelit u kotów jest odpowiednie postępowanie dietetyczne. U kotów z IBD najczęściej stosowane są diety zawierające nowe źródło białka (tzw. dieta eliminacyjna) lub diety zawierające białko hydrolizowane (diety typu hypoallergenic lub sensitivity). Nową dietę należy wprowadzać stopniowo przez okres ok. 6-7 dni i w przypadku pozytywnej reakcji trzeba ją stosować minimum przez okres 6 tygodni, a często nawet do końca życia zwierzęcia.

Ze względu na często występujący w przebiegu nieswoistego zapalenia jelit u kotów brak apetytu stosowana dieta powinna charakteryzować się wysoką smakowitością oraz zapewnić odpowiednią ilość wszystkich składników pokarmowych i zawartość energetyczną. Należy podkreślić, że w okresie stosowania diety konieczne jest wyraźne uzmysłowienie właścicielowi kota, że nie może podawać zwierzęciu żadnych smakołyków, dodatków innych karm lub diet, jedzenia „domowego” oraz pilnować, aby zwierzę samo czegoś nie zjadło, gdyż taka sytuacja może zniweczyć efekt leczenia dietetycznego. W przypadku nieswoistego zapalenia jelit dotyczącego jelita grubego korzystny efekt można uzyskać dzięki zastosowaniu diety ze zwiększoną zawartością włókna (3, 7, 8, 10, 11, 16, 20).

Podsumowanie

Mimo upływu lat i wielu przeprowadzonych badań nieswoiste zapalenie jelit jest nadal dużym wyzwaniem dla lekarza weterynarii zajmującego się chorobami kotów.

Trudności, jakie napotyka lekarz weterynarii, wynikają z trzech faktów:

1. etiologia choroby nadal nie jest do końca znana;
2. brak dobrego narzędzia diagnostycznego charakteryzującego się dużą czułością i swoistością, a rozpoznawanie dokonywane jest na podstawie wykluczenia innych chorób;
3. brak opracowanego schematu postępowania terapeutycznego. Natomiast sukces terapeutyczny wymaga dużego zaangażowania i współpracy pomiędzy lekarzem prowadzącym i właścicielem zwierzęcia.