Mniej lub bardziej znane wektory chorób zakaźnych

Pchły

Pchły (rząd Siphonaptera) są owadami bezskrzydłymi (podgromada owadów uskrzydlonych, wtórnie bezskrzydłych), o długości 1-6 mm. Posiadają bocznie spłaszczone ciało złożone z: tępo zakończonej głowy, segmentowanego tułowia i zaokrąglonego odwłoku. Silnie schitynizowany oskórek przybiera zwykle ciemnobrązowy kolor. U większości gatunków występują małe oczy proste. Ciała dorosłych pcheł są opatrzone szczecinką, która może posłużyć do określania gatunku. Charakterystyczne dla tego ektopasożyta są grzebienie, czyli rząd powiększonej i stwardniałej szczeciny na głowie (łac. ctenidia). Posiadają kłująco-ssący narząd gębowy o swoistej budowie (kłujka z głaszczkami). Tułów składa się z trzech części: przedtułowia, śródtułowia i zatułowia. Odwłok jest zbudowany z 5-9 segmentów w zależności od gatunku. Posiadają 3 pary odnóży, przy czym w trakcie skoków główną rolę odgrywają długie i mocne odnóża tylne (19).

Pchły są identyfikowane u psów, kotów, a nawet ludzi na całym świecie. Najważniejszymi rodzajami pcheł są: Ctenocephalides spp., Xenopsylla spp. i Pulex spp. W literaturze opisano około 15 gatunków pcheł występujących u zwierząt towarzyszących. Dane pokazują, że najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem pcheł występującym na całym świecie u psów domowych jest pchła kocia (łac. Ctenocephalides felis). Prewalencja wynosić może od 5 do 100%. Pchła psia (łac. Ctenocephalides canis) występuje również kosmopolitycznie, lecz jej prewalencja jest znacznie niższa niż C. felis. Obecność ludzkiej pchły, Pulex irritans, w wielu krajach u psów wynosi maksymalnie 10% przypadków i może to być spowodowane bliskim kontaktem między ludźmi i psami.

W literaturze kilka innych gatunków pcheł, pierwotnie żerujących na ptakach (łac. Ceratophyllus gallinae), gryzoniach (łac. Xenopsylla cheopis) lub nawet jeżach (łac. Archaeopsylla erinacei), spotykane są również na zwierzętach towarzyszących. Ten kontakt z innymi zwierzętami i ludźmi predestynuje psy i koty do roli wektora dla...