Mikro-/nanoplastik – nowe zagrożenie w rozrodzie (nie tylko) bydła

Mikro-/nanoplastik – nowe zagrożenie w rozrodzie (nie tylko) bydła

Tworzywa sztuczne, potocznie zwane plastikiem, znane są ludzkości od drugiej połowy XIX wieku. Początkowo niewielka ich produkcja w połowie XX stulecia zaczęła gwałtownie wzrastać, doprowadzając do obecnego wyrobu rzędu 400 milionów ton plastiku rocznie. Wartość ta, według przewidywań, podwoi się do 2050 roku (1). Zalety plastiku są niezaprzeczalne. Znajduje szerokie zastosowanie w praktycznie każdej dziedzinie życia, również w medycynie weterynaryjnej. Dlatego liczba odpadów plastikowych gwałtownie rośnie. Przeciętny Polak wyrzuca ok. 160 kg plastiku rocznie. Mimo wprowadzania licznych przepisów określających zasady ograniczenia użytkowania plastiku oraz obowiązku jego recyklingu w Polsce tylko 10% podlega ponownemu wykorzystaniu. Według analiz polskiego rynku obowiązek recyklingu plastiku spowodował jeszcze większe jego wykorzystanie w lokalach mieszkalnych. Przeciętny Polak tygodniowo zjada ok. 5 g plastiku, co odpowiada gramaturze karty kredytowej. Choć świadomość o zanieczyszczeniu środowiska plastikiem jest coraz większa, a media co jakiś czas obiegają dane o kolejnych niechlubnych rekordach ludzkości to, co najczęściej wiąże się z obecnością plastiku w środowisku, to uwięzione w sieciach lub w dużych fragmentach z tworzyw sztucznych zwierzęta lub rośliny. Tymczasem zagrożenie spowodowane przez plastik jest znacznie poważniejsze.

Plastik pozostawiony w naturze ulega procesom rozkładu, podczas których jest narażony na czynniki: mechaniczne, fizyczne (promieniowanie ultrafioletowe, temperatura), chemiczne (zasolenie, zmiana pH, czynniki korozyjne) i biologiczne (bakterie, algi czy plankton) (2, 3). W efekcie powstają jego drobne cząstki, niewidoczne gołym okiem i niedawno jeszcze niewykrywalne, których aktywność biologiczną potwierdzają coraz liczniejsze badania naukowe. Cząsteczki takie, w zależności od rozmiarów, określa się jako mikroplastik (ze średnicą w przedziale pomiędzy 0,1 μm a 5 mm) lub nanoplastik (poniżej 0,1 μm średnicy) (1, 2). Według bad...

Dostęp ograniczony.

Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
zaloguj się zarejestruj się

Znajdź swoją kategorię

2814 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych

Weterynaria w Terenie

Poznaj nasze serwisy