Jakie jest Twoje rozpoznanie? Strupy i świąd u Yorkshire terriera. Cz. 2

Dalsze badania

Histologia

Wykonano trepanobiopsję skóry okolicy ucha. Badanie histologiczne wykazało znaczne guzkowe, ropno-ziarniniakowe i okołomieszkowe zapalenie z wieloogniskową czyraczycznością. W rutynowym barwieniu hematoksyliną i eozyną (H&E) wykryto elementy grzybicze (zarodniki i strzępki). Ich obecność potwierdzono barwieniem PAS. Badanie histopatologiczne wskazywało na powierzchowne zakażenie grzybicze skóry – dermatofitozę (ryc. 3a-b).

Rozpoznanie: dermatofitoza. Leczenie i monitorowanie

U pacjenta niezbędne było ogólnoustrojowe leczenie przeciwgrzybicze – rozpoczęto terapię itrakonazolem, która powinna trwać przynajmniej 6 tygodni. Zalecono również szamponoterapię oraz suplementację β-glukanów (ze względu na jego właściwości immunostymulujące). Kontynuowano podawanie preparatu okulistycznego i okłady z soli fizjologicznej. Po rozpoczęciu leczenia stan ogólny pacjenta szybko się poprawił. Na wizycie kontrolnej po upływie jednego miesiąca właściciel poinformował, że pies czuje się bardzo dobrze, z kolei w badaniu klinicznym zaobserwowano zdecydowaną poprawę stanu skóry pacjenta (ryc. 2). Co ciekawe, kilka tygodni później grzybicę skóry stwierdzono również u właścicieli zwierzęcia, co wzbudziło podejrzenie zakażenia krzyżowego.

Podsumowanie

Dermatofitoza to grzybicze zakażenie skóry, włosów i pazurów o potencjale zoonotycznym. U psów jest ona najczęściej wywoływana przez Microsporum canis, w dalszej kolejności przez Microsporum gypseum i Trichophyton mentagrophytes. Do rozwoju tej choroby dochodzi głównie u zwierząt młodych i/lub z obniżoną odpornością. Yorkshire terriery są bardziej podatne na ciężkie zakażenia M. canis. Typowe objawy to obecność pierścieniowatych zmian z wyłysieniem, obecnością grudek, łuszczeniem, strupami i hiperpigmentacją. U niektórych pacjentów może dojść do pojawienia się zapalenia mieszków włosowych pyska/czyraczyczności albo guzków skórnych (kerion). Najczęstsze lokalizacje zmian to: pysk, końcówki uszu, ogon i łapy. Rozpoznanie stawia się na podstawie: badania lampą Wooda, bezpośredniego badania mikroskopowego włosów i łusek, posiewu w kierunku grzybów, badania histopatologicznego i diagnostyki molekularnej (PCR).

Chociaż ocena w świetle lampy Wooda jest odpowiednia jako wstępne badanie przesiewowe, a bezpośrednie badanie mikroskopowe może umożliwić szybkie postawienie rozpoznania, oba testy należy wykorzystywać ostrożnie ze względu na ich ograniczenia (m.in. ryzyko uzyskania wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych). Najbardziej czułym badaniem diagnostycznym jest posiew – zalecany zwykle jako test potwierdzenia u pacjentów z podejrzeniem dermatofitozy. Badanie histopatologiczne jest mniej czułe niż posiew.

Powinno się je rozważyć u pacjentów z niejednoznacznymi wynikami wcześniejszych badań, a także w przypadku podejrzenia postaci guzkowej czy atypowej. Jak pokazuje ten przypadek, nie można całkowicie wykluczyć zakażenia grzybiczego na podstawie ujemnych wyników badań diagnostycznych. Dla postawienia prawidłowego rozpoznania bardzo ważna jest odpowiednia technika pobrania materiału, dostęp do wysokiej jakości usług diagnostycznych oraz krytyczna ocena wyników badań laboratoryjnych. Zasadniczo u pacjentów z dermatofitozą zaleca się wdrożenie leczenia, co zapewnia szybkie ustąpienie objawów choroby i ogranicza jej rozprzestrzenianie. Niemniej dorosłe psy w dobrej formie ogólnej mogą wyzdrowieć bez interwencji farmakologicznej. Optymalna terapia to połączenie leczenia miejscowego, ogólnoustrojowego i zwalczania organizmów w środowisku.

Przeczytaj I część artykułu