Ustawodawstwo weterynaryjne i organizacja nadzoru weterynaryjnego na ziemiach polskich w latach 1774-1918

Streszczenie

Pierwsze polskie regulacje prawne dotyczące medycyny weterynaryjnej pochodzą z drugiej połowy XVIII w. W 1774 r. uchwalono konstytucję sejmową zobowiązującą lekarzy do nadzorowania rewirów szpitalnych w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się zarazy bydła i owiec. W 1780 r. Królewska Komisja Dobrego Porządku wydała 46 ustaw regulujących ubój zwierząt i handel mięsem. Okres Księstwa Warszawskiego przyniósł pierwszy akt normatywny poświęcony wyłącznie aspektom ochrony zdrowia zwierząt – Regulamin ratowania bydła rogatego w obecnych chorobach wraz ze środkami dostatecznymi do zabezpieczenia go przed natychmiastowym pomnożeniem śmiertelności.

W 1844 r. w Warszawie wydano Ustawę o policji weterynaryjnej. Był to pierwszy akt prawny szczegółowo określający zakres zadań wykonywanych przez organy administracji państwowej odpowiedzialne za sprawy weterynaryjne. W momencie utraty państwowości na ziemiach polskich obowiązywało prawo zaborców. Służba weterynaryjna na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX w. rozwijała się odmiennie w każdym z trzech zaborów, co dotyczyło również regulacji prawnych. Odzyskanie niepodległości w 1918 r. doprowadziło do ujednolicenia funkcjonowania administracji weterynaryjnej i wprowadzenia nowych rozwiązań prawnych.

Słowa kluczowe

prawo weterynaryjne, historia weterynarii, choroby zakaźne zwierząt

Abstract

The first Polish legal regulations of veterinary medicine date back to the second half of the 18th century. In 1774, a parliamentary constitution was passed obliging doctors to supervise hospital wards in order to prevent the spread of cattle and sheep blight. In 1780, the Royal Commission of Good Order issued 46 laws regulating animal slaughter and meat trade. The period of the Duchy of Warsaw brought the first normative act devoted exclusively to the aspect of animal health protection, i.e. the Regulations for the Rescue of Horned Cattle in Present Diseases, together with Measures Sufficient to Safeguard T...