Nadwrażliwość III typu. Wybrane choroby autoimmunologiczne psów

Choroby autoimmunologiczne wciąż należą do stosunkowo rzadko diagnozowanych schorzeń u pacjentów lecznic weterynaryjnych, można jednak podejrzewać, że część z nich pozostaje nierozpoznana ze względu na brak stosowania kosztownych procedur diagnostycznych oraz złożoną patogenezę.

Sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego utrzymywane jest dzięki skomplikowanej sieci mechanizmów regulacyjnych zarówno na poziomie centralnych, jak i obwodowych narządów limfatycznych. Zaburzenia, które mogą pojawiać się na każdym piętrze regulacyjnym, mogą doprowadzić do rozwoju chorób objętych ogólnym terminem schorzeń o podłożu immunologicznym. Zalicza się do nich zarówno alergie, jak i choroby z autoagresji, niedobory immunologiczne czy gammapatie. Najczęściej podstawową przyczyną choroby nie jest patologiczny typ odpowiedzi odpornościowej organizmu, ale jej dysregulacja, prowadząca do nietypowej lokalizacji reakcji immunologicznej, przedłużonego czasu jej trwania czy też odpowiedzi na antygeny w normalnych warunkach nierozpoznawane jako obce. Jedna z klasyfikacji tego rodzaju zaburzeń (tab. 1) opiera się na typie nadwrażliwości, odgrywającej główną rolę w ich powstawaniu.

Tabela 1. Typy nadwrażliwości w chorobach o podłożu immunologicznym (1, 2, 3)

Patogeneza chorób wynikających z reakcji nadwrażliwości typu III obejmuje tworzenie się kompleksów immunologicznych, które odkładają się w szczelinach śródbłonka, doprowadzając na drodze aktywacji dopełniacza i fagocytów do lokalnej reakcji zapalnej z uszkodzeniem naczyń. Zapalenie naczyń prowadzi do powstawania zakrzepów, ostrych stanów zapalnych tkanek, obszarów wynaczynień i miejscowej martwicy.

Tworzenie kompleksów antygenów z przeciwciałami jest fizjologicznym etapem odpowiedzi immunologicznej na infekcje czy też podanie obcego białka (np. w wypadku choroby posurowiczej). Większość kompleksów jest usuwana lub ulega rozpuszczeniu zanim dojdzie do uszkodzenia tkanek. Kluczowe znaczenie dla usuwania kompleksów immuno...