Badania laboratoryjne krwi w diagnostyce nadczynności kory nadnerczy u psów
Testy czynnościowe
Pomimo wielu objawów pośrednich wskazujących na nadczynność nadnerczy podejrzenie należy potwierdzić lub wykluczyć testami czynnościowymi. Testem stymulacji ACTH lub hamowania deksametazonem. Oba te testy wykorzystują mechanizm działania osi podwzgórzowo-przysadkowej. Test stymulacji ACTH pozwala na ocenę rezerw hormonalnych nadnerczy. Badanie polega na ocenie stężenia kortyzolu we krwi (surowicy) przed podaniem syntetycznego ACTH i 60 minut po nim.
Pozwala różnicować jatrogenny hiperadrokortycyzm od nadnerczowego. Jednak uniemożliwia różnicowanie nadczynności nadnerczowej (pierwotnej) od przysadkowo-podwzgórzowej (wtórnej). Czułość testu ocenia się na 57-95% (w przypadku guzów przysadki 57-63%). Specyficzność to 59-93% (2,3). Trzeba przy tym pamiętać, że stosowanie glikokortykosterydów (także działających miejscowo), progestagenów i ketokonazolu obniża wydzielanie kortyzolu.
W związku z tym test powinien być wykonywany co najmniej kilka dni po ustąpieniu efektu działania tych substancji. Wykonanie testu stymulacji polega na podaniu syntetycznego ACTH w dawce 1-5 µg/kg m.c. (nie więcej niż 250 µg/psa) dożylnie (4), przy czym w wyższych dawkach preparat można podać także pozanaczyniowo (5). Krew pobiera się bezpośrednio przed podaniem ACTH oraz 60 minut po nim, a następnie oznacza się stężenie kortyzolu w obu próbkach. W przypadku jatrogennej niedoczynności kory nadnerczy nie obserwuje się wzrostu stężenia kortyzolu i przeważnie w obu próbkach wartości mieszczą się poniżej referencyjnych.
Należy w takich przypadkach podejrzewać również (jeśli wskazują na to objawy kliniczne) niedoczynność kory nadnerczy (chorobę Addisona), a diagnostykę dodatkowo rozszerzyć w [...]
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!
Zapisz się do bezpłatnego newslettera!
Bądź na bieżąco z nowościami z branży weterynaryjnej.
