Rzadkie formy tocznia: toczeń złuszczający, toczeń pęcherzykowy, toczeń skórno-śluzówkowy, toczniowe zniekształcenie pazurów

Artykuł poświęcony jest rzadziej rozpoznawanym formom tocznia. W poprzednim artykule z cyklu omawiającego choroby o podłożu autoimmunologicznym przedstawiony został podział chorób grupy tocznia zaproponowany przez Olivry’ego w roku 2019. W drugiej części cyklu omówione zostaną należące do podostrych postacie tocznia: toczeń pęcherzykowy oraz będące przewlekłą formą tocznia: toczeń złuszczający oraz toczeń skórno-śluzówkowy. Dodatkowo zostanie opisane toczniowe zniekształcenie pazurów, choroba ta wprawdzie nie jest obecna w zaproponowanym przez Olivry’ego podziale, ale w związku z objawami histopatologicznymi bywa wiązana z grupą tocznia (co widoczne jest w jej nazwie – ang. lupoid onychodystrophy).

Toczeń pęcherzykowy

Choroba opisywana była już w latach 60. ubiegłego wieku u owczarków szetlandzkich i owczarków collie pod nazwą „hidradenitis suppurativa”. Następnie w latach 80. używano w stosunku do niej określenia „idiopatyczna wrzodziejąca dermatoza owczarków collie i owczarków szetlandzkich” i sądzono, że jest to pewien wariant rumienia wielopostaciowego lub też pemfigoidu pęcherzowego (34). Obecna nazwa została zaproponowana w 2001 roku przez Jacksona i Olivry’ego (20). Następnie w roku 2004 u chorych psów odkryto obecność przeciwciał przeciwko jądrom komórkowym (21).

Zdecydowana większość przypadków choroby opisywana była u owczarków collie, owczarków szetlandzkich i ich mieszańców, co wskazuje na genetyczne predyspozycje do rozwoju choroby. Toczeń pęcherzykowy rozwija się przede wszystkim u psów młodych w wieku średnio 5,5 roku (opisywano przypadki u psów od 2. do 11. roku życia) (21, 14).

Rozpoznanie

Rozpoznanie różnicowe powinno uwzględniać:

układowy toczeń rumieniowaty,rumień wielopostaciowy – zespół toksycznej martwicy rozpływnej naskórka,negatywne reakcje polekowe,pemfigoid pęcherzowy,nabyte pęcherzowe oddzielenie się naskórka,pęcherzycę zwykłą.

Podstawą rozpoznania jest badanie histopatologiczne. W preparatach wykonanych z wycin...