Co zrobić, by nie przeoczyć przetrwałego przewodu tętniczego (PDA)?

Przewód tętniczy (przewód Botalla, łac. ductus arteriosus) to fizjologicznie występujące w życiu płodowym naczynie łączące pień płucny z aortą zstępującą, pozwalające ominąć nieczynne wówczas krążenie płucne.

Z powodu wyższego od systemowego oporu naczyniowego w krążeniu płucnym możliwy jest jedynie resztkowy przepływ przez naczynia płucne. W trakcie narodzin płuca noworodka rozprężają się, co powoduje nagłe obniżenie oporu naczyniowego w krążeniu płucnym do wartości około 20% oporu systemowego.

Ponadto, wzrost ciśnienia parcjalnego tlenu stymuluje mięśniówkę gładką przewodu tętniczego do jego obkurczania. Proces ten jest dodatkowo wspierany przez spadek stężenia prostaglandyn, pierwotnie syntezowanych w łożysku. Wszystkie te czynniki powodują obkurczenie naczynia i wstrzymanie przepływu krwi przez przewód tętniczy. W pierwszym miesiącu życia następuje anatomiczne zamknięcie się przewodu wskutek degeneracji komórek mięśniowych, a przewód tętniczy staje się elastyczną strukturą – więzadłem tętniczym (łac. ligamentum arteriosum).

Jeżeli przewód tętniczy nie ulegnie zamknięciu po narodzinach, mówi się o obecności przetrwałego przewodu tętniczego (ang. persistent ductus arteriosus; PDA). U psów jest to spowodowane zmianą histologicznej budowy naczynia – obecnością większej ilości niekurczliwej tkanki elastycznej, która to rozproszona pomiędzy włókna mięśniówki gładkiej nie pozwala na całkowite zamknięcie się naczynia. PDA jest często występującą wadą wrodzoną, szacuje się, że stanowi ona 11-32% wad wrodzonych serca.

Najczęściej występuje u samic ras małych i miniaturowych, jak:

pomeraniany, maltańczyki, Yorkshire terriery, collie,

zaś u ras dużych wada ta często pojawia się u owczarków niemieckich. Uznaje się ją za dziedziczną, wielogenową – chociaż nie jest znany dokładny model dziedziczenia. W jednym z badań 20% potomstwa było dotknięte wadą, gdy jeden z rodziców miał PDA, zaś aż 80% potomstwa miało przetrwały przewód tętniczy, gdy oboje r...