Zespół polidypsji i poliurii u psów i kotów – cz. I – przyczyny

Woda stanowi główny składnik płynów ustrojowych i jest główną składową środowiska wewnętrznego organizmu. Ilość wody wypijanej i spożywanej oraz powstającej w organizmie na skutek przemian biochemicznych powinna równoważyć wodę wydalaną w postaci moczu, traconą na skutek parowania z układu oddechowego i skóry, a także wydalaną z kałem. U zwierząt, u których ilość wody pobranej i wydalonej nie jest równa, dochodzi do zaburzenia równowagi organizmu, którą najczęściej w praktyce właściciel opisuje zdaniem: „mój pies/kot dużo pije i dużo sika”. Symptomy polidypsji (PD), czyli wzmożonego pragnienia, oraz poliurii (PU), czyli nadmiernej produkcji moczu, zwykle występują wspólnie jako syndrom PU/PD, towarzysząc wielu chorobom.

U psów i kotów o PU mówimy, gdy ilość wydalanego moczu przekracza odpowiednio 45 ml/kg m.c. i 40 ml/kg m.c. Fizjologicznie ilość wypijanej wody u dorosłych psów i kotów nie powinna przekraczać odpowiednio: 90 ml/kg m.c. i 45 ml/kg m.c. na dobę. Podane wartości graniczne należy traktować jako wskazówki, ze względu na zależność pragnienia od takich czynników jak: temperatura, aktywność fizyczna i ilość wody zawarta w pokarmie – zwierzęta spożywające jedzenie gotowane o płynnej/półpłynnej konsystencji lub z puszki piją mniej wody niż zwierzęta karmione suchą karmą (1, 2, 4, 5, 10, 11).

Mechanizmy powstawania syndromu PU/PD

Zaburzenia równowagi wodnej organizmu mogą mieć różne mechanizmy. Mogą być związane z aktywnością ADH (hormon antydiuretyczny, wazopresyna) i przebiegać w postaci moczówki prostej ośrodkowej, wywołanej brakiem wydzielania hormonu przez przysadkę, lub moczówki prostej nerkopochodnej, spowodowanej brakiem receptorów dla wazopresyny w cewkach nerkowych (pierwotna, nerkowa moczówka prosta) albo ich czynnościowym zablokowaniem, co powoduje niezdolność nefronów do zagęszczania moczu (wtórna, nerkowa moczówka prosta). Syndrom PU/PD może być również wynikiem wzmożenia diurezy wywołanym wzrostem stężenia substancji osmotycznie ...