Zapalenie wątroby u kotów

Limfocytarne zapalenie dróg żółciowych

Limfocytarne zapalenie dróg żółciowych dotyczy częściej młodych kotów, poniżej 4. roku życia. Rasami predysponowanymi do tej choroby są koty perskie i koty norweskie leśne, brak jest natomiast predyspozycji płciowych (4, 12). Przyczyny tej choroby nie są poznane, jednak podejrzewa się podłoże immunologiczne jako jedno z odpowiadających za toczący się proces zapalny (8, 12). Tło bakteryjne choroby nie jest potwierdzone. W niektórych próbkach miąższu wątroby pobranych od kotów z limfocytarnym zapaleniem dróg żółciowych stwierdzono obecność DNA Helicobacter pylori, są również doniesienia na temat eksperymentalnego wywołania limfoplazmocytarnego zapalenia wątroby przez Bartonella spp. (12).

U części chorych kotów stwierdzono także obecność w tkance wątrobowej bakterii jelitowych, m.in.: Escherichia coli, Enterococcus spp., Micrococcus spp., Streptococcus spp. i innych, jednak bakterie te izolowano również w grupach kontrolnych zdrowych kotów (1). Wiadomo, że jest to choroba przewlekła i postępująca, przebiegająca z naciekiem limfocytów w okolicy przestrzeni wrotnych i okolicach przewodów żółciowych (12, 14). W efekcie choroby dochodzi także do włóknienia, a nawet do marskości narządu (12).

W odróżnieniu od neutrofilowego zapalenia wątroby w przebiegu klinicznym limfocytarnego zapalenia wątroby zazwyczaj nie mamy do czynienia z nagłym pogorszeniem stanu pacjenta. Choroba rozwija się powoli, a objawy narastają stopniowo. Wśród najczęstszych objawów klinicznych należy wymienić postępującą utratę masy ciała, przy zachowanym lub zwiększonym apetycie, wymioty i apatię. Rzadko występuje gorączka. W czasie nagłego zaostrzenia choroby najbardziej typowymi objawami klinicznymi są żółtaczka i wodobrzusze. Rzadziej występuje hepatomegalia i limfadenopatia węzłów chłonnych krezkowych, a czasami także obwodowych (1, 8).

Badanie morfologiczne krwi może wykazać niewielkiego stopnia anemię nieregeneratywną.

Zazwyczaj stwierdzany jest wzrost stężenia ALT, ALP, GGT oraz bilirubiny. Wzrost tych parametrów wydaje się być mniejszy niż w przypadku neutrofilowego zapalenia wątroby. Często dochodzi do znacznego wzrostu stężenia globulin we krwi, w niektórych przypadkach obserwowana jest również hipoalbuminemia (1, 5, 8, 12). W przypadku zwierząt z wodobrzuszem analiza płynu z jamy brzusznej może wykazać wysokie stężenie białka, wśród składników komórkowych przeważają komórki zapalne, głównie limfocyty.

Badanie ultrasonograficzne jest niespecyficzne. W niektórych przypadkach może ono nie wykazywać zmian. U części zwierząt widoczny jest wolny płyn w jamie brzusznej, powiększenie wątroby, heteroechogenność miąższu wątroby i powiększenie węzłów chłonnych krezkowych. Rzadziej niż w przypadku neutrofilowego zapalenia dróg żółciowych widoczne są zmiany w obrębie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych (1, 8).

Podstawą postawienia diagnozy jest badanie histopatologiczne miąższu wątroby.

Próbki do badania mogą być pobierane poprzez biopsję gruboigłową w czasie laparoskopii lub laparotomii. Biopsja cienkoigłowa jest w tym przypadku niewystarczająca ze względu na brak informacji o przebudowie i włóknieniu narządu oraz lokalizacji nacieków zapalnych (1, 8, 15).

Ze względu na częstość występowania wodobrzusza jako objawu klinicznego oraz nacieku limfocytarnego w miąższu wątroby i powiększenia węzłów chłonnych, w diagnostyce różnicowej należy przede wszystkim wziąć pod uwagę zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (FIP) i chłoniaka (1, 8, 15).

Podstawą leczenia limfocytarnego zapalenia dróg żółciowych jest leczenie immunosupresyjne. Tradycyjnie stosowany jest prednizolon w dawce 1-2 mg/kg m.c. dwa razy dziennie. Steryd powinien być podawany przez co najmniej 6 tygodni, w stopniowo zmniejszanej dawce. Istnieje wiele doniesień o skuteczności kwasu ursodeoksycholowego w terapii limfocytarnego zapalenia dróg żółciowych.

Badania wykazują jednak, że użycie samego UDCA jest niewystarczające, a najlepsze efekty przynosi podawanie łączne leków sterydowych i UDCA (1, 12). Podobnie jak w przypadku neutrofilowego zapalenia wątroby, w przypadku zaburzeń krzepnięcia wskazana jest suplementacja witaminy K. W przypadku gromadzenia się płynu w jamie brzusznej zaleca się wykonanie punkcji i upuszczenie płynu oraz stosowanie leków moczopędnych (np. furosemid i spironolakton) (8).