Zaburzenia hormonalne z towarzyszącą poliurią i polidypsją
Istotny wpływ na utrzymywanie równowagi wodnej organizmu ma zmiana stężenia substancji rozpuszczonych w osoczu, czyli zmiana tzw. stężenia osmolarnego oraz objętości krwi, które kontrolują pragnienie i ilość wytwarzanego moczu. Zmiany stężenia osmolarnego są wykrywane przez specyficzne i bardzo czułe osmoreceptory zlokalizowane w podwzgórzu. Wskutek wzrostu osmolarności dochodzi do wydzielania z tylnego płata przysadki mózgowej hormonu antydiuretycznego (ADH).
Hormon ten wpływa zarówno na układ krążenia, poprzez indukcję skurczu mięśni gładkich naczyń krwionośnych, powodując w ten sposób zwiększenie ciśnienia krwi, jak i na proces wytwarzania moczu. W nerkach, w strefie korowej, ADH oddziałuje na komórki kanalików i przewodów zbiorczych, doprowadzając poprzez szereg interakcji do przejściowego połączenia błony kanalikowej wspomnianych komórek z akwaporynami, czyli kanałami przepuszczalnymi dla cząsteczek wody. Istotna w tym procesie różnica stężenia osmolarnego między kanalikami zbiorczymi a rdzeniem nerki jest utrzymywana dzięki odpowiednio działającej pętli Henlego w nefronach okołordzeniowych i kanalikach prostych, które są miejscem wychwytu składników rozpuszczonych w tkance śródmiąższowej części rdzennej nerki, takich jak mocznik czy chlorek sodu (3, 5).
Istotną rolę w resorpcji wody odgrywa również hormon aldosteron. Odpowiada on za utrzymywanie stężenia sodu w osoczu w stałym zakresie, co warunkuje właściwą osmolarność osocza. Działanie aldosteronu polega na regulacji, a dokładniej na zwiększaniu wchłaniania jonów sodowych zarówno w przewodzie pokarmowym, jak i w nerkach, co odbywa się w dalszych kanalikach zbiorczych. W związku z tym niedobór tego hormonu lub brak wrażliwości odpowiednich receptorów skutkuje zmniejszeniem stężenia sodu oraz mocznika w osoczu. Przekłada się to na niewydolność gradientu stężeniowego nerek, którego osmotyczna hipertoniczność wzrasta w kierunku szczytów brodawek nerkowych. Tworzy w ten sposób tzw. korowo-czołowy gra...
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!