Wzrost aktywności fosfatazy alkalicznej. Czy to na pewno wątroba?
Kolejną przyczyną wzrostu aktywności ALP są choroby wątroby i dróg żółciowych. Największy wzrost aktywności ALP (nawet 10-krotny) obserwuje się u zwierząt z cholestazą. Innymi przyczynami wzrostu fosfatazy alkalicznej są: przewlekłe zapalenie wątroby, martwica wątroby, nowotwory wątroby, stłuszczenie wątroby oraz zapalenie trzustki lub jej nowotwory, które wtórnie mogą być przyczyną cholestazy. Przyczynami tak znacznego wzrostu ALP w chorobach przebiegających z cholestazą są: zastój żółci, zwiększona synteza enzymu i ułatwione wypłukiwanie go z błon komórkowych (3, 6). Z kolei w chorobach miąższowych wątroby wzrost aktywności ALP jest umiarkowany, ponieważ enzym jest mocno związany z błonami komórkowymi, przez co nie jest w tak dużej ilości uwalniany do płynów pozakomórkowych. Znaczny wzrost aktywności ALP obserwuje się u zwierząt z łagodną rodzinną hiperfosfatemią (rasy predysponowane: terier szkocki i syberian husky). U terierów szkockich aktywność ALP może 5-krotnie przekraczać górną granicę normy, ale to nie jest związane z uszkodzeniem komórek wątrobowych.
Ostatnimi czasy u terierów szkockich opisano hepatopatię związaną z odkładaniem glikogenu w komórkach wątrobowych. W większości przypadków u tych psów stwierdza się wzrost aktywności ALP bez wyraźnych objawów klinicznych. W bardzo rzadkich przypadkach u zwierząt występuje wielomocz i zwiększone pragnienie. Wzrost aktywności ALP obserwuje się również u sznaucerów miniaturowych z nasiloną trójglicerydemią. U owczarków szetlandzkich obserwuje się wzrost aktywności ALP oraz wzrost stężenia cholesterolu i trójglicerydów w utajonej fazie chorób pęcherzyka żółciowego.
U kotów czułość diagnostyczna ALP w wykrywaniu cholestazy jest znacznie niższa niż u psów. Spowodowane jest to krótkim okresem półtrwania ALP w surowicy kotów (7 godzin), przez co często w przypadku żółtaczki u tego gatunku zwierząt najpierw obserwuje się wzrost aktywności bilirubiny, a dopiero potem wzrost aktywności ALP (8).
Były równi...
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!
Zapisz się do bezpłatnego newslettera!
Bądź na bieżąco z nowościami z branży weterynaryjnej.
