Śpiączka farmakologiczna – wskazania, technika, monitorowanie

Etomidat

Jest to pochodna imidazolu, który działa jako środek hipnotyczny poprzez modulację receptorów GABA-A w mózgu. Podobnie jak propofol charakteryzuje się szybkim początkiem działania i krótkim czasem eliminacji, co umożliwia precyzyjną kontrolę znieczulenia. W przeciwieństwie do wyżej opisanego propofolu jest stosunkowo bezpieczny dla układu oddechowego i sercowo-naczyniowego, co czyni go atrakcyjnym wyborem szczególnie u pacjentów z nietolerancją innych leków do znieczulenia ogólnego. Jednakże może powodować depresję nadnerczy, dlatego wymaga ostrożnego stosowania u pacjentów z niestabilną funkcją tego narządu. Dodatkowo wpływa na obniżenie metabolizmu mózgowego (CMR, ang. cerebral metabolic rate) i zużycie tlenu przez tkankę nerwową, co skutkuje obniżeniem ciśnienia wewnątrzczaszkowego (ICP, ang. intracranial pressure) przy zachowaniu prawidłowych zakresów ciśnienia tętniczego krwi. Na rynku dostępne są dwie formy iniekcyjne etomidatu: Etomidate-lipuro (BBraun) oraz Hypnomidate (Piramal Critical Care B.V.), którego nośnikiem jest glikol propylenowy. Substancja ta wykazuje działanie toksyczne u psów i kotów. Po podaniu może powodować uszkodzenie nerek, drgawki, problemy oddechowe, a w skrajnych przypadkach zgon pacjenta. Pomimo mniejszego niż w przypadku propofolu wpływu depresyjnego etomidatu na układ oddechowy zalecana jest intubacja pacjenta. Dawka początkowa etomidatu wynosi 1-2 mg/kg m.c., a dawka podtrzymująca w CRI: 0,5-2 mg/kg m.c./h (2, 4, 7).

Alfaksalon

Syntetyczny neuroaktywny steroid, który działa jako środek hipnotyczny poprzez modulację receptorów GABA-A w mózgu. Podobnie jak ww. substancje czynne charakteryzuje się szybkim czasem działania oraz krótkim czasem eliminacji, dodatkowo wykazuje stabilny przebieg znieczulenia, co czyni go coraz częstszym wyborem w praktyce weterynaryjnej. Mimo to, jak każdy lek, może wywoływać niepożądane efekty uboczne w postaci: depresji układu oddechowego (obniżenie częstości oddechów, szczególnie p...