Rola hormonów trzustki w zaburzeniach metabolizmu u psów i kotów

Regulacja metabolizmu glukozy

Glukoza jest najważniejszym materiałem energetycznym dla wszystkich komórek, stąd też jej przemiany są warunkowane współdziałaniem wielu hormonów, wśród których największe znaczenie mają peptydy endokrynnej trzustki: insulina, glukagon oraz amylina.

Cząsteczka insuliny biologicznie aktywnej jest zbudowana z 51 aminokwasów ułożonych w dwa łańcuchy polipeptydowe, połączone mostkami siarczkowymi.

Działania insuliny obejmują wszystkie komórki organizmu, ale są szczególnie istotne dla tkanki mięśniowej, tłuszczowej i wątroby, gdzie poza regulacją metabolizmu węglowodanów wpływa na przemiany białek i lipidów. W mięśniach insulina zwiększa syntezę białek oraz dokomórkowe wnikanie aminokwasów, stymuluje glikogenogenezę oraz umożliwia przenikanie glukozy i kwasów tłuszczowych do mięśni.

W tkance tłuszczowej hormon ten wpływa na magazynowanie trójglicerydów, aktywuje lipazę lipoproteinową niezbędną do odkładania kwasów tłuszczowych, hamuje lipolizę pozakomórkową i umożliwia transport glukozy do komórek tłuszczowych. Działanie insuliny w wątrobie skutkuje efektami anabolicznymi (stymulacja glikogenogenezy, syntezy glicerolu, cholesterolu, glikolizy) oraz katabolicznymi (hamowanie glikogenolizy, ketogenezy, glukoneogenezy).

Insulina umożliwia transport glukozy do komórek dzięki receptorom błonowym oraz obecności swoistych białkowych nośników (GLUT – ang. facilitative glucose transporters). Komórki ośrodkowego układu nerwowego oraz erytrocyty mogą otrzymywać glukozę bez obecności insuliny, ale wspomagane są przez odpowiednie nośniki białkowe. Oprócz wpływu na metabolizm, insulina pobudza współczulny układ nerwowy do stymulacji pracy serca (wzrost ciśnienia krwi oraz liczby skurczów serca), a także bierze udział w regulacji układu hormonalnego, szczególnie w procesie syntezy hormonu wzrostu, hormonów tarczycy oraz hormonów płciowych (5).

Glukagon

Komórki alfa stanowiące około 20% masy wysepek trzustkowych syntetyzują gluka...