Przezskórna perikardiotomia balonowa w leczeniu przewlekłego wysięku osierdziowego

Osierdzie ma postać mocnego worka otaczającego całe serce wraz z początkowymi odcinkami wszystkich dużych naczyń, aorty, tętnicy płucnej, żył głównych i żył płucnych. Do jego podstawowych funkcji należy prawidłowe ułożenie i ochrona serca przed ewentualnym urazem. Osierdzie łączy się z mostkiem, przeponą i naczyniami, przez co utrzymuje serce w przestrzeni klatki piersiowej. Ponadto nie dopuszcza do nadmiernego rozszerzania się serca na skutek napływającej krwi, stanowi barierę przed procesami chorobowymi toczącymi się wewnątrz jamy klatki piersiowej oraz ogranicza tarcie pomiędzy pracującym sercem a otaczającymi tkankami.

Worek osierdziowy histologicznie składa się z dwóch blaszek: trzewnej i ściennej. Warstwa trzewna zbudowana jest z pojedynczej warstwy komórek śródbłonka i otacza bezpośrednio mięsień sercowy, tworząc tzw. nasierdzie. Warstwa ścienna stanowi kontynuację warstwy trzewnej zawijającej się u podstawy serca, jednak z zewnątrz warstwę śródbłonka otacza warstwa włóknista zbudowana z tkanki łącznej, która stanowi właściwy element podporowy (1). W warunkach fizjologicznych pomiędzy obydwoma warstwami błon surowiczych znajduje się u psów około 0,25 ml/kg mc. płynu, który działa odżywczo i ogranicza tarcie podczas pracy serca (2). W warunkach patologicznych z różnych powodów (tab. 1, s. 14) może w worku osierdziowym zbierać się nadmierna ilość płynu.

Tab. 1. Przyczyny wodoosierdzia

Niewielka jego objętość nie stanowi zagrożenia dla życia i zazwyczaj udaje się ten stan kontrolować przy pomocy farmakoterapii. Przy nagromadzeniu się większych objętości, kiedy płyn upośledza funkcję rozkurczową serca, mamy do czynienia z tzw. tamponadą serca. Bez względu na przyczynę tamponady leczenie wstępne polega na usunięciu płynu z worka osierdziowego poprzez perikardiocentezę, wdrożeniu leczenia farmakologicznego i (o ile to możliwe) dalszej diagnostyce przyczyny tamponady. Ponowne nagromadzenie się płynu może być wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu chi...