Nadciśnienie a choroby nerek u psów i kotów. Cz. I. Od wartości prawidłowych do patologii

Termin „nadciśnienie układowe” oznacza utrzymujące się zwiększone skurczowe i/lub rozkurczowe ciśnienie krwi tętniczej (8). Patologiczne podwyższenie ogólnoustrojowego ciśnienia krwi często staje się przyczyną uszkodzenia wielu narządów wewnętrznych u psów i kotów (9). Miejscami najbardziej narażonymi są: oczy, centralny układ nerwowy, serce i nerki. W prawidłowych warunkach narządy te są chronione przed zmianami ciśnienia przez miejscową kontrolę napięcia ściany tętnic. Jeśli dochodzi do zaburzeń w tych procesach, czyli zaburzenia skurczu naczyń i wzrostu wartości ogólnoustrojowego ciśnienia krwi, to uszkodzone zostają naczynia włosowate wyżej wymienionych narządów. Do opisania tego typu urazu używany jest termin „uszkodzenia narządu docelowego” (TOD) (1, 9, 12).

Regulacja ciśnienia krwi

Na ciśnienie krwi składają się: objętość minutowa serca, czyli częstotliwość pracy serca, i objętość wyrzutowa oraz układowy opór naczyń krwionośnych.

Długotrwała kontrola ciśnienia krwi jest możliwa dzięki regulacji nerwowej, hormonalnej oraz dzięki czynnikom wewnętrznym, na które składają się: mózg, serce, układ naczyniowy oraz nerki. Objętość płynu pozakomórkowego zmienia się wraz z zawartością sodu w organizmie, a to właśnie nerki kontrolują wydalanie sodu oraz wody, a co za tym idzie – odgrywają decydującą rolę w regulacji ciśnienia krwi. Odpowiadają za to dwa mechanizmy: natriureza ciśnieniowa oraz układ renina – angiotensyna – aldosteron. Systemy te są dodatkowo uzupełniane przez współczulny układ nerwowy oraz liczne mediatory wazoaktywne.

Natriureza ciśnieniowa to system regulujący ilość wody pozakomórkowej poprzez sprzęganie wydalania sodu i wody w odpowiedzi na zmiany objętości krwi i rzut serca, które są wykrywane jako zmiany ciśnienia perfuzji nerek.

Regulacja wydalania sodu jest nadzorowana poprzez kontrolę filtracji kłębuszkowej, resorpcji kanalikowej i sekrecji w kanalikach. Prawidłowo funkcjonujące nerki są w stanie przywrócić ciśnienie krwi do ...