Kreatynina i symetryczna dimetyloarginina (SDMA) w diagnozowaniu wczesnej niewydolności nerek
Kreatynina wydalana jest przez nerki, gdzie swobodnie filtrowana jest przez kłębuszki nerkowe (stężenie w moczu pierwotnym jest takie samo jak w surowicy) i wydzielana przez kanaliki nerkowe (w stopniu nieistotnym, nawet w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek) (8).
Tempo tworzenia kreatyniny zależy od masy mięśniowej organizmu i – niekiedy – spożytego posiłku, zaś jej eliminacja w nerkach jest stała w czasie, nie wpływają na nią płeć, pora dnia czy inne czynniki. Całkowite wydalanie kreatyniny z moczem oscyluje między 170, a 425 µmol/kg/dzień (1). Na fizjologicznie oznaczany poziom kreatyniny może mieć wpływ kilka przyczyn; wyższy poziom jest na przykład w surowicy niż w osoczu oraz u psów z dużą masą mięśniową, aktywnych ruchowo; niższy natomiast – u zwierząt kachektycznych, przebywających w domu lub kenelu (2). Odwodnienie powoduje wzrost poziomu kreatyniny w surowicy, jednak nie jest on proporcjonalny do jego stopnia.
Tab. 2. Przyczyny podwyższonego poziomu mocznika i/lub kreatyniny
Patologiczny wzrost poziomu kreatyniny ponad wartości referencyjne świadczy o tym, że przynajmniej 75% nefronów nie funkcjonuje (3). Na podstawie poziomu kreatyniny nie można jednak określić procentowego uszkodzenia tkanki nerkowej.
Kreatynina, będąc jedną z azotowych toksyn mocznicowych, stanowi dobry wskaźnik diagnostyczny czynności nerek. Jako produkt przemiany endogennej organizmu jest produkowana ze stałą prędkością i ulega wydalaniu tylko przez nerki. Łatwo się ją oznacza w laboratoriach i stanowi podstawową ofertę wśród badań laboratoryjnych. Jest również podstawowym, niezbyt kosztownym oznaczeniem, jakie można wykonać przy użyciu aparatów do biochemii, oferowanych nawet dla małych gabinetów weterynaryjnych. Wszystkie te elementy stanowią o tym, że kreatynina jest głównym (obok mocznika) parametrem diagnostycznym i prognostycznym funkcji nerek.
Współczesna medycyna dąży do tego, aby jak najwcześniej zdiagnozować zaburzenia funkcjonowania nerek, zanim j...
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!
