Hormony przewodu pokarmowego i ich rola w regulacji łaknienia
Prawidłowe funkcjonowanie organizmu zależy od dostępności do właściwej ilości i jakości składników pokarmowych na każdym etapie wzrostu i rozwoju. Regulacja ośrodka głodu i sytości w podwzgórzu jest ściśle związana z zapotrzebowaniem i wydatkowaniem energii zarówno w krótkim, jak i dłuższym okresie (1). Klasyczna teoria uwzględniająca te przedziały czasowe podkreśla rolę osoczowego stężenia glukozy (glukostaza, krótkotrwały sygnał) i składników lipidowych (lipostaza, dłuższy przedział czasowy) w informowaniu ośrodka pokarmowego w podwzgórzu o stanie zapasów energetycznych. Ośrodek regulujący łaknienie znajduje się w jądrze podwzgórzowym bocznym (LHA – ang. lateral hypothalamic area), a ośrodek sytości zlokalizowano w jądrze brzuszno-przyśrodkowym podwzgórza (VMH – ang. ventromedial hypothalamus).
Oś mózgowo-żołądkowo-jelitowa
W obrębie obydwu ośrodków podwzgórza regulujących pobieranie pokarmu zidentyfikowano neurotransmitery oraz neurohormony, które biorą udział w regulacji ogólnoustrojowego bilansu energetycznego. Określono także przebieg dwóch szlaków podwzgórzowych –oreksygenicznego (stymulującego) i anorektycznego (hamującego) pobieranie pokarmu (schemat 1).
W szlaku anorektycznym sygnałami obwodowymi są leptyna i serotonina, które działają na neurotransmitery jądra łukowatego (ARC – ang. nucleus arcuate), stymulująco na proopiomelanokortynę (POMC – ang. proopiomelanocortin) i alfa-melanotropinę (α-MSH – ang. α-melanocyte-stimulating hormone), a hamująco na neuropeptyd Y (NPY – ang. neuropeptide Y) i białko agouti (AgRP – ang. agouti-related peptide). Efektem pobudzenia POMC i α-MSH jest aktywacja receptorów melanotropiny MC4R na poziomie jądra przykomorowego (PVN – ang. paraventricular nucleus), a następnie zahamowanie aktywności ośrodka łaknienia i wzrost wydatkowania energii. W szlaku oreksygenicznym obwodowa grelina jest głównym stymulatorem NPY (w jądrze łukowatym) działającym przez receptory NPYR (w jądrze przykomorowym), powodując pobudzeni...
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!
