Choroby śledziony – cz. I. Uogólniona splenomegalia

Istnieje wiele przyczyn uogólnionego powiększenia śledziony, m.in.: hematopoeza pozaszpikowa lub stany zapalne narządu. Przyczyną zaburzeń kształtu śledziony mogą być np. krwiaki lub zmiany nowotworowe. Do zmiany kształtu i rozmiaru śledziony najczęściej dochodzi w przebiegu chorób ogólnoustrojowych.

Śledziona jest narządem będącym połączeniem pomiędzy układem limfatycznym a układem krążenia. Do jej podstawowych funkcji należą: magazynowanie krwi, filtracja krwi obwodowej, fagocytoza erytrocytów, proliferacja i różnicowanie limfocytów T i B oraz hematopoeza pozaszpikowa.

Diagnostyka chorób śledziony

Zmiany w obrębie śledziony najczęściej stwierdza się podczas badania klinicznego – omacywania jamy brzusznej (zmiany rozmiaru i konsystencji narządu) lub w badaniu ultrasonograficznym, które jest rutynowo stosowanym, szybkim sposobem umożliwiającym określenie wielkości i ocenę struktury narządu, jak również szerokości naczyń krwionośnych śledziony oraz oceny szybkości przepływu krwi w żyle i tętnicy śledzionowej.

Przydatnym badaniem w diagnostyce chorób śledziony jest biopsja. W przypadku stwierdzenia powiększenia narządu, jak również zmian jego kształtu w wielu przypadkach biopsja śledziony umożliwia postawienie rozpoznania i ustalenie dalszego leczenia. Ze względu na silne unaczynienie narządu nie zaleca się wykonywania biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej, lecz biopsję rdzeniową. W celu wykonania biopsji rdzeniowej śledziony zaleca się użycie igieł o średnicy od 0,7 mm do 0,9 mm (22-20 G). Igłę wkłuwamy w zmieniony obszar narządu pod kontrolą USG, a następnie pobieramy materiał cytologiczny poprzez kilkukrotne obrócenie igły wokół własnej osi. W przypadku biopsji śledziony nie należy aspirować tkanki, ponieważ zwiększa to ryzyko zanieczyszczenia próbki krwią, co utrudnia ocenę cytologiczną. Przeciwwskazaniem do wykonania biopsji śledziony są: anemia, małopłytkowość, zaburzenia krzepnięcia oraz obecność wielojamistych guzów w narządzie. Najczęściej opisyw...