Choroby pęcherzowe u psów – opis przypadku pęcherzycy zwykłej

Pęcherzyca zwykła jest chorobą skóry, w przebiegu której organizm wytwarza autoprzeciwciała. Nie występują predyspozycje rasowe i wiekowe. Opisany przypadek dotyczy 6-letniego psa mieszańca. U zwierzęcia najpierw pojawiły się objawy ogólne, a następnie dotyczące skóry. Wykonano badanie cytologiczne oraz badanie RTG, USG i biochemię krwi. Wprowadzono leczenie glikokortykosteroidami.

Istnieje wiele chorób skóry o podłożu autoimmunologicznym. W ich przebiegu powstają przeciwciała skierowane przeciw własnym składnikom skóry i błon śluzowych. Do tego rodzaju chorób zaliczana jest grupa pęcherzyc. Są to bardzo rzadkie pęcherzykowo-pęcherzowe choroby skóry i błon śluzowych. Do tej grupy chorób zaliczane są: pęcherzyca zwykła, pęcherzyca liściasta, pęcherzyca bujająca, pęcherzyca rumieniowa, pęcherzyca paraneoplastyczna oraz pęcherzyca IgA.

Desmosomy są złożonymi strukturami. Odpowiadają one za przyleganie międzykomórkowe. Desmoplakaina jest białkiem adhezyjnym, które łączy desmosomy. Z kolei desmosomy tworzą mostki łączące keratynocyty. Są one odpowiedzialne za ścisłe przyleganie komórek naskórka do siebie. U zwierząt cierpiących na pęcherzycę organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciw białkom związanym z desmoplakainą. W wyniku tego dochodzi do zaburzenia funkcji tych białek i przerwania połączeń pomiędzy keratynocytami. Utrata przyczepności pomiędzy keratynocytami powoduje odseparowanie komórek od siebie i doprowadza do akantolizy. U chorego psa zaczynają powstawać: rumień, pęcherze i nadżerki na pograniczu skóry i błon śluzowych. Dodatkowym objawem jest obrzęk tych miejsc.

Pęcherzyca liściasta (pemphigus foliaceus) jest najczęściej występującą chorobą z grupy pęcherzyc. Istotą choroby jest powstawanie autoprzeciwciał przeciwko desmogleinie 1. Większość zmian dotyczy skóry okolicy twarzowej, małżowin usznych i okolicy oczu. Cechami charakterystycznymi pęcherzycy liściastej są występowanie nietrwałych i przejściowych wykwitów pierwotnych oraz rozległe zmiany wtórne. Pojawiają się krosty śródnaskórkowe, które przekształcają się we wtórne wykwity, jak: nadżerki, strupy i kryzki naskórkowe. Zmiany skórne są często symetrycznie rozmieszczone.

Często lokalizują się na płytce nosowej. Bardzo rzadko stwierdzane są zmiany na błonach śluzowych. W niektórych przypadkach zmiany lokalizują się na opuszkach palcowych. W wielu przypadkach może dojść do zapalenia mieszków włosowych. Jednym z czynników wyzwalających pęcherzycę liściastą może być promieniowanie słoneczne. Predyspozycje rasowe dotyczą psów takich jak: akita, owczarek collie, owczarek niemiecki, doberman, szpic fiński i nowofundland. W badaniu histopatologicznym widoczne są pęcherzyki śródnaskórkowe wypełnione akantocytami i granulocytami obojętnochłonnymi. Z czasem przekształcają się one w krosty, które lokalizują się pod warstwą rogową naskórka. Warstwa rogowa jest ponownie wytwarzana pod krostą. Akantocyty łączą się ze sobą w tzw. wyspy. W celu zdiagnozowania choroby wykonuje się badanie histopatologiczne z użyciem metody immunofluorescencyjnej wykrywającej przeciwciała. Rokowania są lepsze niż w przypadku pęcherzycy zwykłej, ale leczenie może trwać kilka miesięcy.