Badanie układu moczowego psów i kotów

Barwa

Na barwę moczu wpływa jego zagęszczenie (im bardziej mocz jest rozrzedzony, tym barwa jest jaśniejsza). U psów i kotów mocz powinien być barwy żółtej. Przy chorobach przebiegających z poliurią i polidypsją (wielomoczem i wzmożonym pragnieniem) mocz będzie jaśniejszy. Natomiast ciemniejszy mocz może pojawiać się przy krwawieniu z pęcherza moczowego lub nerek, a także przy babeszjozie.

Przejrzystość

Fizjologicznie mocz psów i kotów powinien być przejrzysty, klarowny. Brak przejrzystości świadczy m.in. o stanach zapalnych dróg moczowych.

Ciężar właściwy moczu

U psa ciężar właściwy powinien wynosić 1,016-1,045, a u kota 1,025-1,060. Podwyższenie tych wartości występuje w cukrzycy, odwodnieniu, ostrym zapaleniu nerek. Natomiast obniżenie – przy moczówce prostej, zwyrodnieniu nerek, odmiedniczkowym zapaleniu nerek.

Odczyn moczu (pH)

Psy i koty fizjologicznie mają kwaśny odczyn moczu (pH ≤ 6). Na odczyn moczu wpływ ma rodzaj podawanego pokarmu. Zmiana odczynu moczu na zasadowy występuje m.in. przy zakażeniach bakteryjnych. Mocz obojętny czy zasadowy u zwierząt mięsożernych jest nieprawidłowy i powinno się dążyć do jego zakwaszenia np. poprzez zmianę sposobu żywienia. W moczu zasadowym i obojętnym łatwiej wytrącają się kryształy, utrudniające oddawanie moczu oraz powodujące bolesność.

Białko

W zdrowym organizmie białko w moczu nie powinno występować. Jego pojawienie się jest patologią i może świadczyć o krwawieniach z dróg moczowych bądź stanach zapalnych.

Hemoglobina

Obecność hemoglobiny w moczu to hemoglobinuria, a obecność krwi to hematuria. Oba stany są patologią. Hemoglobina występuje w moczu przy babeszjozie oraz przy zatruciach rtęcią, natomiast krew spotykana jest m.in. przy kamicy dróg moczowych, pasożytach, skazach krwotocznych, urazach mechanicznych.

Bilirubina

Prawidłowy mocz nie zawiera bilirubiny. Pojawienie się jej w moczu świadczy o schorzeniach wątroby bądź występowaniu żółtaczki hemolitycznej.

Glukoza

Pojawienie się cukru w moczu związane jest z cukrzycą oraz chorobami nerek.

Osad moczu możemy podzielić na aktywny (upostaciowiony) oraz nieaktywny (nieupostaciowiony). Osad aktywny to przede wszystkim leukocyty, erytrocyty, komórki nabłonka kanalików nerkowych i dróg moczowych. Stwierdzenie tych elementów świadczy o różnorodnych procesach zapalnych w obrębie dróg moczowych. Natomiast osad nieaktywny to przede wszystkim kryształy, do których zaliczamy: moczany, kryształy cystynowe, szczawiany wapnia i fosforany amonowo-magnezowe (struwity). Wytrącanie się kryształów w moczu związane jest najczęściej ze stanami zapalnymi dróg moczowych.