Czynniki warunkujące powstawanie i rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych psów
Artykuł jest fragmentem książki: Choroby zakaźne psów. Elamed Media Group, 2019
Choroby zakaźne zwierząt tak gospodarskich, jak i towarzyszących człowiekowi stanowią wciąż aktualny problem z punktu widzenia ekonomii, jak i bezpieczeństwa zdrowia i życia zwierząt oraz ludzi. Mianem chorób zakaźnych określa się jednostki, które zostały wywołane przez biologiczne czynniki chorobotwórcze, które ze względu na charakter i sposób szerzenia się stanowią zagrożenie dla zdrowia publicznego. W większości przypadków choroby zakaźne rozprzestrzeniają się łatwo i wymagają specjalnych metod zwalczania. Czynnikiem wywołującym chorobę zakaźną jest zarazek, w wyniku działania którego we wrażliwym organizmie dochodzi do zaburzeń procesów fizjologicznych (Gliński i Buczek, 1999).
Czynniki zakaźne
Aby doszło do rozwoju choroby zakaźnej, wrażliwy organizm musi mieć kontakt z czynnikiem zakaźnym, w następstwie którego dojdzie do zakażenia wrażliwego osobnika. Terminem „zakażenie” określa się proces wnikania do makroorganizmu patogenów, którymi mogą być: bakterie, riketsje, mikoplazmy, wirusy, grzyby czy priony. Czynniki te wykazują duże zróżnicowanie pod względem: budowy, mechanizmów namnażania się i chorobotwórczości.
Czynniki zakaźne charakteryzują się wirulencją, czyli zjadliwością, którą definiuje się jako zdolność drobnoustroju chorobotwórczego do spowodowania ciężkiej choroby. Inne właściwości, które determinują działanie patogenne zarazków, to: zakaźność (inwazyjność), czyli zdolność do wnikania do organizmu przez wrota zakażenia (np. rany), zaraźliwość, czyli umiejętność wydostawania się z zakażonego organizmu, toksyczność – zdolność produkcji toksyn uwalnianych przyżyciowo (egzotoksyny, np. toksyna jadu kiełbasianego) lub po obumarciu czynnika chorobotwórczego (endotoksyny, np. LPS ściany komórkowej bakterii) – oraz tropizm – powinowactwo patogenu do określonych tkanek (np. neurotropizm wirusa wścieklizny) (Greene, 2010; Brannon i Hadjifrangiskou, 2016).
Mikroorganizm, który jest przyczyną choroby zakaźnej, wywołuje jej objawy poprzez:
- miejscowe namnażanie się w określonych tkankach,
- uogólnione namnażanie się w różnych tkankach i narządach organizmu, następstwem czego jest rozwój niewydolności wielonarządowej,
- produkowanie różnego rodzaju substancji (jady bakteryjne, endotoksyny, egzotoksyny) upośledzających funkcje organizmu,
- indukowanie patologicznej reakcji immunologicznej,
- działanie alergizujące (Groisman i Ochman, 1997; Gliński i Buczek, 1999).
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2600 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Kompleksowe programy kontroli jakości mleka a wzrost opłacalności produkcji na fermach bydła mlecznego
Streszczenie Kliniczne mastitis pozostaje główną przyczyną strat finansowych w przemyśle mleczarskim i dużym wyzwaniem dla producentów przetworów mlecznych. Tego typu zapalenia gruczołu mlekowego są wywoływane przez bakterie środowiskowe. Słowa kluczowe mastitis, straty ekonomiczne, bakterie środowiskowe Keywords mastitis, economic losses, environmental bacteria Facebook0Tweet0LinkedIn0
Wczesne wykrywanie mastitis w automatycznych systemach doju
Streszczenie AMS (Automatic Milking Systems – Automatyczne Systemy Doju), nowa technologia, która znajduje coraz szerszą rzeszę zwolenników, jest wciąż w trakcie intensywnego rozwoju. Zamontowane systemy detekcji mastitis wymagają jeszcze dopracowania, mimo to są źródłem cennych danych. Dzięki nim możemy wcześniej wykryć rozwijający się stan zapalny – i to na poziomie ćwiartki. W klasycznych systemach doju […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Streszczenie Pleuropneumonia i mykoplazmowe zapalenie płuc są chorobami układu oddechowego świń, które wywołują szczególnie duże straty ekonomiczne. Rozpoznawanie wymienionych chorób jest stosunkowo proste. Profilaktyka oparta jest na stosowaniu szczepionek. W Polsce dostępnych jest wiele szczepionek przeciwko MPS oraz kilka biopreparatów przeciwko App. Ich efektywność jest zróżnicowana i zależna od właściwości szczepów wywołujących choroby oraz składu […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Streszczenie Stomatologia koni jest dziedziną medycyny weterynaryjnej, w której nadal jest więcej pytań niż odpowiedzi. Jednak ze względu na dynamiczny jej rozwój, a także rosnącą świadomość właścicieli koni oraz profesjonalistów zajmujących się ich obsługą i treningiem zapotrzebowanie na usługi z tego obszaru stale rośnie. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów, lekarze weterynarii specjalizujący się w stomatologii koni […]
Kompleksowe programy kontroli jakości mleka a wzrost opłacalności produkcji na fermach bydła mlecznego
Streszczenie Kliniczne mastitis pozostaje główną przyczyną strat finansowych w przemyśle mleczarskim i dużym wyzwaniem dla producentów przetworów mlecznych. Tego typu zapalenia gruczołu mlekowego są wywoływane przez bakterie środowiskowe. Słowa kluczowe mastitis, straty ekonomiczne, bakterie środowiskowe Keywords mastitis, economic losses, environmental bacteria Facebook0Tweet0LinkedIn0
Nauka ma pobudzać do ciekawości i poszukiwania
dr Bartłomiej M. Jaśkowski – absolwent Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, gdzie pracuje na stanowisku adiunkta w Katedrze Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich. W działalności naukowej skupia się na rozrodzie bydła, a jego zainteresowania są związane z nieznanymi elementami regulacji jajnika. Należy do rodziny o weterynaryjnych i naukowych tradycjach. W wolnych chwilach lubi sięgnąć po dobry […]
XVIII Konferencja Bujatryczna w Puławach
Zakład Chorób Bydła i Owiec Państwowego Instytutu Weterynaryjnego — Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach wraz z Polskim Stowarzyszeniem Bujatrycznym zapraszają wszystkich lekarzy weterynarii oraz hodowców bydła do udziału w XVIII Konferencji Bujatrycznej pt. „Immunoprofilaktyka swoista i nieswoista wybranych chorób bydła – nowe osiągnięcia i kierunki rozwoju„. Wydarzenie rozpocznie się o godz. 9:00 w Sali Konferencyjnej […]