Mgr inż. Ewa Kumiega ‒ diagnostyka laboratoryjna to niezbędny element medycyny weterynaryjnej

Na vetkompleksowo.pl wciąż trwa miesiąc diagnostyki laboratoryjnej, dlatego postanowiliśmy jak co miesiąc, porozmawiać z ekspertem, by przybliżył nam zagadnienie miesiąca z praktycznej perspektywy.

Mgr inż. Ewa Kumiega ukończyła Politechnikę Wrocławską na Wydziale Chemicznym ‒ specjalność biotechnologia. Od 2007 roku pracuje w Laboratorium Analitycznym Uni-Lab Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką Koni, Psów i Kotów Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Prowadzi zajęcia z błędów laboratoryjnych. Jest autorką i współautorką artykułów popularno-naukowych z tematyki badań laboratoryjnych. Stale się szkoli biorąc udział w warsztatach i wykładach na temat diagnostyki laboratoryjnej. Wolny czas lubi spędzać aktywnie ‒ ostatnio trenuje siłowo z kettlebellsami.

Weterynaryjna diagnostyka laboratoryjna jest obecnie niezbędnym elementem wszystkich innych dziedzin medycyny weterynaryjnej. Trudno sobie wyobrazić leczenie pacjentów bez wyników badań. Wyniki badań laboratoryjnych są wykorzystywane w badaniach przesiewowych w celu wykrycia choroby, w rozpoznaniu choroby (potwierdzenie lub wykluczenie choroby, na którą wskazuje badanie kliniczne), w celu określenia stopnia uszkodzenia narządów, w celu monitorowania przebiegu choroby, w celu kontroli skuteczności leczenia, w celu monitorowania stężenia leków w czasie terapii, jak również w celach naukowych. Duże zapotrzebowanie na badania laboratoryjne poniekąd wymusiło szybki rozwój diagnostyki laboratoryjnej dzięki czemu właściciele, jak i lekarze, mają łatwy dostęp do wielu badań, a laboratoria weterynaryjne prześcigają się w ofertach.

Diagnostyka laboratoryjna to nie tylko badania ale również prawidłowo przygotowany sprzęt do badań. Kontrole jakości, kalibracje, konserwacje analizatorów to codzienność pracy w laboratorium. Przez to jest to raczej praca chemiczna, biochemiczna, biotechnologiczna i biologiczna, a nie typowo weterynaryjna. Praca w laboratorium to znajomość działania barwników, zrozumienie metody badań, które wykorzystuje poszczególny analizator, to godziny spędzone przed mikroskopem i przyklejona pipeta automatyczna do ręki. Trzeba po prostu to lubić i czuć.

mgr inż. Ewa Kumiega

Diagnostyka laboratoryjna w medycynie weterynaryjnej jest jedną z kluczowych dziedzin. Czym się charakteryzuje? Na czym polega?

Można powiedzieć, że jest dziedziną weterynarii, w której nie mamy bezpośredniego kontaktu z pacjentem a mimo to… możemy prawie wszystkiego się o nim dowiedzieć dzięki wykonywanym badaniom! Przez to jest naprawdę wyjątkowa.

Czy diagnostyka laboratoryjna to tylko badania krwi? Jeśli nie to jakie są inne rodzaje badań, które wchodzą w zakres diagnostyki laboratoryjnej?

Oczywiście, że to nie tylko badania krwi! Chociaż należy przyznać, że krew jest materiałem najczęściej badanym i najbardziej uniwersalnym. Innymi materiałami biologicznymi, w których również wykonuje się badania to: mocz, kał, płyny z jam ciała (m.in. PMR), wycinki tkankowe, komórki oraz punktaty szpiku kostnego, cyst itd. Równie często materiałem do badań jest sierść, wymazy z uszu, nosa czy ropni. Jak widać zbadać można prawie wszystko.

Kiedy wykorzystuje się diagnostykę laboratoryjną? Przy jakich schorzeniach, chorobach, objawach?

Wiele chorób charakteryzuje się zmianami w wartościach referencyjnych określonych parametrów, np. krwi. Dzięki czemu m.in. w chorobach nerek, wątroby czy podejrzeniu anemii możemy zlecić konkretne badania potwierdzające nasze przypuszczenia lub wręcz odwrotnie. Czasami wynik może być prawidłowy więc szukamy dalej. Należy jednak podkreślić, że wynik badania laboratoryjnego jest potwierdzeniem, a nie podstawą postawienia ostatecznej diagnozy, którą należy dokonać w korelacji z objawami klinicznymi oraz z innymi badaniami dodatkowymi (USG, EKG, RTG,TK).

Diagnostyka laboratoryjna to trudna dziedzina jako wybór specjalizacji dla przyszłego lekarza weterynarii? Dla kogo jest ona polecana?

Na pewno jest to dziedzina różna od innych bo jest specyficzna. Pracujemy nie z pacjentem, ale z materiałem biologicznym pochodzącym od pacjenta. Myślę, że jest to świetny wybór jako specjalizacja kiedy w swojej pracy mamy możliwość i chcemy samodzielnie i kompleksowo zbadać zwierzę. Zaczynając od badania przedmiotowego i podmiotowego, przez diagnostykę ogólną (jak USG, EKG), a kończąc na diagnostyce laboratoryjnej. Jednak nie każdy może sobie na to pozwolić i tu otworem stoją laboratoria weterynaryjne zewnętrzne.